Carine i uvozni rezim

Spoljno trgovinska razmjena,kao oblik međunarodne podjele rada, se sve više proširuje, međunarodni ekonomski odnosi produbljuju, a svjetska trgovina postaje značajan činilac razvoja nacionalnih ekonomija.
Robna razmjena se odvija po određenim zakonitostima koje vladaju na svjetskom tržištu, bez obzira na ostvaren nivo produktivnosti u proizvodnji. Putem svetskog tržišta ostvaruje se prometni proces gde se upoređuju sve različitosti u uslovima privrjeđivanja na domaćem tržištu. Na međunaro-dnom tržištu, iako se po pravilu nastupa sa robom koja predstavlja najviši domet upotrebne vrijednosti, razlike u stepenu cjenovne konkurentnosti su značajne. Savremeno svjetsko tržište ima razrađena pravila kako se rješa-vaju razlike u cjenama u robnoj razmjeni sa svijetom.
Savremeni carinski sistemi poznaju uglavnom uvozne, a manje izvozne carine. Do 1921.god. kada je usvojena Barselonska konvencija postojale su i provozne carine. Carine su sve do pojave razvijenog kapitalizma imale dominantno fiskalni karakter i predstavljale značajan izvorni prihod države.
Međutim, na visokom nivou razvoja međunarodne podjele rada, kada je bespoštedna konkurencija neposredno stvarala uslove za polarizaciju svjetskih ekonomskih tokova na razvijene i manje razvijene, carina je dobila izuzetno važnu funkciju zaštite domaće proizvodnje. Savremena ekonomska istorija svijeta obogaćena je, ne samo saznanjem, već i neposrednim uticajem carine kao glavnog instrumenta za zaštitu nacionalnog ekonomskog prostora.
Otuda je carina na današnjem nivou razvoja svjetske privrede izuzetno važan instrument carinske politike svake zemlje.
Dinamičan razvoj proizvodnih snaga u kapitalizmu i nastanak savre-meno organizovanih država doveo je do promjene funkcije carine. Povremene ekonomske krize u cikličnom kretanju proizvodnih snaga i njihov uticaj na međunarodne tokove robe doprinijele su da carine postanu dominantan i najznačajniji instrument kojim se obezbjeđuje zaštita domaće proizvodnje.