Devizno tržište i devizni kurs

UVOD

Devizna tržišta u svijetu imaju vrlo veliku propulziju, što se objašnjava trendom globalizacije robnih i finansijskih tržišta. Bitan faktor koji je djelovao na brz razvoj deviznih tržišta je porast broja zemalja koje su uspostavile valutnu konvertibilnost I to prije svega za tekuće transakcije, a jedan broj zemalja kasnije i za kapitalne transakcije sa inostranstvom.
Razvoj međunarodne robne razmjene, finansiranja i platnog prometa kao odraz kretanja novca i kapitala, roba i usluga preko nacionalnih granica predstavljaju ujedno i uzrok i posljedicu uvođenja deviznog tržišta kao mehanizma koji obezbjeđuje nesmetano odvijanje procesa kupovine i prodaje stranih sredstava plaćanja. Devizno tržište je tržište na kojem se trguje devizama (a pod devizama podrazumijevamo osim efektivnog stranog novca i potraživanja nominiranih u stranoj valuti kao što su depoziti, mjenice, čekovi i sl.). Potraživanja u stranim valutama su proizvod ekonomskih i finansijaskih odnosa subjekata jedne zemlje – rezidenata sa subjektima drugih zemlja – nerezidentima i kao takva predstavljaju osnovni predmet kupoprodaje na deviznom tržištu.
U okviru odnosa ponude i tražnje, na deviznom tržištu se vrši vrednovanje cijene deviza – deviznog kursa. Devizni kurs predstavlja odnos domaće ekonomije i spoljnog okruženja. U zavisnosti kakav se devizni kurs formira, zavisiće i dalji razvoj situacije u pogledu ekonomske politike zemlje. To se prvensteveno odnosi na monetarnu, fiskalnu, deviznu i spoljnotrgovinsku politiku.
Još ćemo navesti da treba razlikovati devizni kurs i devizni paritet. Devizni paritet je zvanično utvrđena vrijednost nacionalnog novca izražena u nekom šire prihvaćenom imenitelju: zlatu, specijalnim pravima vučenja i sl., dakle vrijednost nacionalne valute. U normalnim prilikama devizni kurs se kreće oko deviznog pariteta, kao osnove.