PAD EKONOMSKOG RAZVOJA KAO POSLEDICA INFLACIJE I DEFLACIJE

Inflacija je pojava veoma starog porekla, sam izraz potiče od latinske reči inflatio što znači nadimanje. Smatra se da su se inflasionističke pojave javile još u antičkom dobu, a zatim i u vizantijskom carstvu kada je opala vrednost rimske novčane jedinice. Poznato je slabljenje vrednosti novca i tokom srednjeg veka, tako imamo opadanje vrednosti sterlinga tokom XVI – tog veka i podizanje cena u celoj Evropi. Talas inflacije bio je zahvatio Evropu i tokom Napoleonovih ratova, zatim za vreme francuske revolucije itd. Veliki skok cena i novčanog opticaja zabeležen je i u Americi za vreme Građanskog rata 1861. – 1865. godine a tada je izgleda i prvi put upotrebljena reč inflacija. Međutim sve su to pojave koje nisu imale stalni karakter, a koje su često bile vezane za neke velike istorijske događaje, kada je dolazilo do krupnih poremećaja u čitavom ondašnjem društvu. Tek u novijoj istoriji, naročito od Prvog svetskog rata, inflacija postaje stalni pratilac ekonomskog života većine savremenih država, tako da mnogi s pravom kažu da je XX vek – vek inflacije. Ona je postala opšta pojava kako nerazvijenih tako isto i razvijenih zemalja. Danas je inflacija postala opšti svetski problem, tako da među ciljevima ekonomske politike većine savremenih država borba protiv nje zauzima prvo mesto.
Pojava suprotna rastu cena, tj. opadanje opšteg nivoa novca, naziva se deflacija. Ona označava kretanje cena u obrnutom smeru. Deflacija predstavlja poremećaj monetarne ravnoteže u potpunosti suprotan inflsciji. Ona prestsvlja takvo stanje u privredi u kojem efikasna novčana tražnja zaostaje za ponudom robe, što bi se, po pravilu, trebalo odraziti na snižavanje cena. Deflacija je, istorijski posmatrano, veoma retka pojava daleko ređa od inflacije. Deflacija se u XIX veku smatrala metodom jačanja kupovne snage novca, odnosno revalviranja vrednosti novca.
U savremenoj teoriji, deflaciju karakteriše proces kontrakcije novčanog volumena, a posmatra se kao proces opadanja efektivne tražnje, uz njeno sve veće vezivanje za ciklična kretanja kapitalističke privrede.