Ustavni sud

Ustavni sud je samostalni i nezavisni državni organ koji štiti ustavnost i zakonitost i ljudska i manjinska prava i slobode. Novi ustav Republike Srbije od 8. novembra 2006. godine u odnosu narešenja Ustava Republike Srbije iz 1990. godine doneo je značajne promene u pogledu uloge i položaja Ustavnog suda. Savremeni ustavotvorac tako izričito utvrđuje da je Ustavni sud “samostalan i nezavisan državni organ koji štiti ustavnost, zakonitost i ljudska i manjinska prava i slobode”, čije su odluke konačne, izvršne i opšteobavezne. U tom cilju, ustavotvorac je izvršio i suštinske promene u pogledu organizacije i nadležnosti Ustavnog suda, stvarajući time osnovna jemstva koja treba da vode ka tome da Ustavni sud u društvenoj stvarnosti bude ne samo “čuvar Ustava” vršeći normativnu kontrolu ustavnosti i zakonitosti svih opštih pravnih akata u pravnom poretku zemlje, već i da postane neprikosnovena institucija zaštite ljudskih sloboda i prava drugih temeljnih vrednosti na kojima se zasniva ustavno ustrojstvo Republike Srbije . Funkcija Ustavnog suda Srbije danas nije samo u tome da vrši kontrolu zakonodavne vlasti i drugih nosilaca normativne delatnosti (obezbeđujući tako ustavnost i zakonitost normativnih akata u formalnom i materijalnom smislu), već i da “spreči svaku zloupotrebu i prekoračenje ovlašćenja nosilaca javne vlasti”.

1. ISTORIJAT SUDA

Ustavni sud Srbije je ustanovljen Ustavom Socijalističke Republike Srbije od 9. aprila 1963. godine, kao samostalni organ Republike, koji obezbeđuje zaštitu ustavnosti i zakonitosti na osnovu Ustava u okviru svojih Ustavom utvrđenih prava i dužnosti. Zakonom o Ustavnom sudu Srbije, koji je proglašen 25. decembra 1963. godine, bliže je određena nadležnost i postupak pred Ustavnim sudom Srbije i pravno dejstvo njegovih odluka.

2. NADLEŽNOST USATVNOG SUDA

Prema Ustavu Republike Srbije Ustavni sud je nadležan da odlučuje o:
– saglasnisti zakona idrugih opštih akata sa Ustavom, opšteprihvaćenim pravilima međunarodnog prava i potvrđenim međunarodnim ugovorima;
– saglasnosti potvrđenih međunarodnih ugovora sa Ustavom;
– saglasnosti drugih opštih akata sa zakonom;
– saglasnosti statuta i opštih akata autonomnih pokrajna i jedinica lokalne samouprave sa Ustavom i zakonom;