Amortizacija osnovnih sredstava

UVOD

Preduzeću su za normalno poslovanje neophodna sredstva, do kojih ono može doći bilo iz sopstvenih, bilo iz pozajmljenih izvora. U zavisnosti od funkcije ovih sredstava u poslovanju, ukupna sredstva preduzeća se mogu podeliti na:

1. osnovna sredstva,
2. obrtna sredstva.

Osnovna sredstva su sredstva koja imaju relativno visoku vrednost, koju ne mogu preneti na nove proizvode ili usluge u jednom poslovnom ciklusu ( ne mogu je utrošiti ), već se njihova vrednost postepeno smanjuje usled fizičkog i moralnog rabaćenja, s tim što ona do kraja svog životnog veka zadržavaju svoj prvobitni oblik.
Za razliku od njih, obrtna sredstva su sredstva koja imaju relativno nisku vrednost koju po pravilu u celini prenose na nove proizvode ili usluge u jednom poslovnom ciklusu.

 
OSNOVNA SREDSTVA

Osnovna sredstva materijalnog oblika, u užem smislu, su novčani izrazi angažovanja kapitala u sredstvima za rad, odnosno u opremi kao njihovom vitalnom delu.

U osnovna sredstva materijalnog oblika u širem smislu ubrajaju se:

1. građevinski objekti,
2. zemljište,
3. šume,,
4. višegodišnji zasadi,
5. osnovna stada.

Za razliku od obrtnih sredstava koja se troše u jednom poslovnom ciklusu, osnovna sredstva se koriste u više poslovnih ciklusa. Njihova upotreba je duža od godine dana, u proces proizvodnje ulaze svojom celokupnom vrednošću, pri čemu se u jednom ciklusu proizvodnje ne utroše u celini, već se njihova vrednost, usled fizičkog i moralnog rabaćenja (zastarevanja) postepeno smanjuje i do kraja zadržavaju svoj prvobitni oblik.

Osim angažovanja kapitala u osnovna sredstva materijalnog oblika (stvari), kapital se angažuje i u osnovna sredstva u obliku prava i u obliku novca kao njihovim pojavnim oblicima.

Pojavni oblici su:

• materijalni oblik (građevinski objekti, transportna sredstva, mašine, oprema, zemljište, šume, višegodišnji zasadi, osnovna stada, i sl.) ,
• prava (izdaci za IR, potraživanja (avansi), osnivačka ulaganja, patenti, licence, koncesije, i sl.) ,
• novčani oblici (ulaganja u povezana preduzeća, za dugoročno investiranje, dugoročno uložena sredstva u banke, dugoročne HOV, dugoročni krediti u zemlji i inostranstvu ) .