Finansijsko poslovanje

UVOD

Bankarski poslovi se javljaju u srednjem veku u Engleskoj, sa pojavom zlatara, koji su od trgovaca uzimali depozit u vidu zlatnika i izdavali im potvrde o prijemu. Kada bi došli da podignu zalato, pokazivli bi potvrde, platili nadoknadu za usluge čuvanja i dobili svoje zlato nazad. Sa vremenom se povećavalo poverenje u potvrde, pa su počele služiti kao vrednosni papiri i koristili se za razne trgovine.
I u bankarstvu danas mogu se uočiti neki od elemenata iz početka, ali u savremenoj formi. Promene od nastanka do danas, osnovne pojmove i podele, razlike između tradicionalnih i savremenih bankarskih poslova pokušaću da opišem u ovom radu

POJAM, PODELA I OSNIVANJE BANKE

Banka – osnovna funkcija je da pruža servise u vezi sa skladištenjem depozita i izdavanjem kredita. Reč banka potiče od italijanske reči banca. Bankarstvo je može se reći hiljadugodišnji sistem poslovanja, u čijoj osnovi se nalazi interes. Najvažniji posao banke kao osnovnog subjekta u sistemu bankarstva je interes na zajam, što znači da banka daje novac na zajam na određeno vreme, a nakon isteka tog perioda dobija novac nazad uz uvećanu vrednost; kamatu ili interes. Postoji mnogo varijacija ali ovo je suština bankarstva. Banke se dele na:

• Centralne banke: ( novčane i emisione, kod nas NBS )
• Komercijalne banke: ( depozitne, bave se kreditiranje privrede i stanovništva )
• Investicione banke: ( razvojne, bave se dugoročnim finansiranjem privrede )
• Poslovne banke: (velike banke, sa sopstvenim poslovima i velikim platnim prometom )
• Univerzalne banke: ( kombinacija komercijalnih i investicionih )
• Specijalizovane banke: ( univerzalne klasifikovane: poljoprivreda, trgovina, zanatstvo )
• Razvojne banke: (prikupljaju dugoročne depozite i odobravaju kredite za nove investicije )
• Regionalne banke: (u nacionalnim ili svetskim rezmerama vezane za uže ili šire područje )

OSNIVANJE BANKE U SRBIJI
Banka se osniva kao akcionarsko društvo. Banku mogu osnovati domaća i strana pravna i fizička lica ( osnivači banke ). Osnivači banke obezbeđuju sredstva za osnivački kapital banke. Sredstva mogu biti u novčanom i nenovčanom obliku ( stvari i prava koji su u funkciji poslovanja banke ). Novčani deo osnivačkog kapitala banke ne može biti manji od 10.000.000 evra u dinarskoj protivvrednosti, prema zvaničnom srednjem kursu na dan uplate. Osnivači banke ne mogu povlačiti sredstva uložena u osnivački kapital banke. Na procenu uloga u stvarima i pravima koji su u funkciji poslovanja banke primenjuju se odredbe zakona kojim se uređuju privredna društva koje se odnose na akcionarsko društvo.
Banka se osniva osnivačkim aktom koji sadrži: poslovno ime i sedište pravnog lica osnivača banke, odnosno ime i prebivalište fizičkog lica osnivača banke; poslovno ime i sedište banke; iznos ukupnog osnivačkog kapitala banke u novčanom i nenovčanom obliku, kao i udeo svakog osnivača u tom kapitalu; rok do kog su osnivači banke dužni da uplate novčana sredstva, odnosno da nenovčana sredstva prenesu u osnivački kapital banke; prava, obaveze i odgovornosti osnivača banke; broj akcija banke i njihovu nominalnu vrednost kod prvog izdavanja, vrste i klase akcija koje je banka ovlašćena da izda, kao i prava iz akcija svake klase; poslove koje banka obavlja; način pokrića gubitka banke;način rešavanja sporova među osnivačima banke; prava osnivača banke u slučaju statusnih promena banke; ukupni ili procenjeni iznos troškova u vezi sa osnivanjem banke; Narodna banka Srbije može propisati da osnivački akt banke sadrži i druge obavezne elemente, odnosno podatke.