Saobracaj vozova i manevarskih sastava do nekog mjesta na otvorenoj pruzi

Saobracaj vozova i manevarskih sastava do nekog mjesta na otvorenoj pruzi
UVOD

U savremenim ekonomskim teorijama saobraćaj se najčešće smatra samostalnom oblašću materijalne proizvodnje i značajnom privrednom djelatnošću. Njegova samostalnost se ogleda u tome što se za organizaciju i izvršenje procesa transporta angažuje posebna radna snaga i transportna sredstva. Jedna od velikih prednosti željezničkog transporta je sposobnost da se preveze različita vrsta robe, počev od suvih, rasutih i tečnih roba, zamrznute hrane, svježeg voća i povrća koji zahtijevaju kontrolisanu temperaturu tokom transporta, robu nepravilnog oblika i velikih gabarita i slično. Prevoznici koji se bave željezničkim transportom se smatraju “prirodnim monopolistima”.

Iz ove specifičnosti proizilazi da je neophodno izvršiti objedinjavanje-povezivanje, prostorno odvojenih procesa i omogućiti prenošenje određenih informacija voznom osoblju, koje predaje stanično osoblje, odnosno organ mjerodavan za regulisanje kretanja vozova.

Uređaji koji obavljaju ovaj zadatak i prenose preko signala voznom osoblju informacije odozvoljenom ili nedozvoljenom pristupu, i pod kojim uslovima, na stanične kolosjeke ili odsjeke pruge nazivaju se željezničkim sigurnosnim uređajima. Sigurnosni uređaji su ponikli iz potrebe da se podijeli odgovornost za bezbjednost rada nekog postrojenja između čovjeka i uređaja. Moglo bi se reći da je sigurnosni uređaj onaj koji ni u uslovima bilo kakvog kvara ili smetnje neće doći u stanje koje može da ugrozi ljudske živote ili izazove materijalnu štetu.

2. VRSTE VOŽNJI U ŽELEZNIČKOM SAOBRAĆAJU

Najjednostavnije su vožnje pri saobraćaju vozova u odjavnom razmaku na međustaničnom rastojanju, a najsloženije u staničnom rejonu pošto je put po kojem se kretanja izvode razuđen te pruža znatno veće mogućnosti za istovremena kretanja.U staničnom rejonu mogu se razlikovati put vožnje ulaza, put vožnje izlaza, put vožnje prolaza i manevarski put vožnje. Put vožnje ulaza počinje kod mjerodavnog ulaznog signala stanice, a završava se na mjestu redovnog zaustavljanja voza na određanom kolosjeku na kojem se voz zaustavlja. Put vožnje ulaza uvijek se produžava u put pretrčavanja, koji se definiše kao put koji bi voz prešao, iza mjesta redovnog zaustavljanja, kada se iz bilo kog razloga ne bi zaustavilo na predviđenom mjestu. Ovaj produžetak  puta vožnje ulaza se u pogledu obezbjeđenja kretanja po njemu tretira ravnopravno sa samim putem vožnje ulaza.

3. SIGNALI

Signal je dio sinalno-sigurnosnog postrojenja koji u sistemu upravljanja saobraćajem ima jedan od najvažnijih zadataka – regulisanje kretanja učesnika prenošenjem naređenja ili uputstva o tome da li smije i kako da se obavi vožnja iza signala. Svi signali se po pravilu postavljaju sa desne strane kolosjeka, što znači s desne strane posmatrano u smjeru kretanja voza. Za klasifikaciju signala koriste se tri kriterijuma i to konstrukcija, broj signalnih znakova koje može da oformi i namjena signala. Klasifikacija signala prema konstrukciji daje dvije grupe, svjetlosni signali i likovni signali.

Svjetlosni signal signališe i danju i noću obojenim svjetlostima, a snabdijeven je optičkim sistemima za bolje iskorišćenje svjetlosnog izvora.