Vlast i moc

 
1.UVOD

Tema mog maturskog rada je VLAST I MOĆ,te njihov uzajamni odnos.Relacija moći i vlasti odnosi se na usku povezanost ta dva pojma.
Da li se sam odnos moći i vlasti može pojmiti kao vlast=moć,moć=vlast,ili ipak možemo govoriti o dvije zasebne cjeline?Upravo jedan od razloga mog odabira teme jeste potreba za raščlanjenjem ova dva pojma,njene relacije te uspostava njihove povezanosti.Moć kao zasebna cjelina,ili društvena pojava,se pojavljuje u svim segmentima svakodnevnog života bilo u jačem,ili slabijem vidu,pa zbog toga smatram da ju je korisno proučavati.
Pored sto je dao nekoliko teorija moći Max Weber je dao i definiciju vlasti,gdje kaže da je vlast povezana direktno sa moći i da je ona njen manifest,odnosno oblik njenog ispoljavanja.
Posjedovanje moći,te vlast u svakom slučaju daju ljudima osjećaj superiornosti i više vrijednosti što ljudi vrlo često znaju zloupotrijebiti,a sve zbog sticanja vlastitih interesa.Moć se obično stiče materijalno dobrim stanjem i položajem u društvu .

1.
2. DEFINICIJA MOĆI I VLASTI

MOĆ:je sposobnost pojedinca ili grupe da ostvaruje svoje snove interese i prohtjeve,čak iako mu se drugi protive,što ponekad može značiti i primjenu sile.Ponekad pojedinac može posjedovati moć a da toga nije ni svjestan,kao na primjer u školi,porodici i poslu.Težnja za moći,u biti počinje od najranijih,a završava najkasnijim životnim trenucima.U političkom smislu,moć putem glasanja i izbora propada nekoj političkoj stranci,ili grupi za pritisak.U ekonomskom kontekstu,moć predstavlja raspolaganje određenim kapitalom, ili imovinom.Moć je,dakle socijalne,ekonomske i političke prirode
Priroda moći je u samoj ljudskoj nejednakosti i različitoj sposobnosti i položaju kojeg jedinka zauzima u društvu.

VLAST: Vlast je institucionalna moć,koja je zasnovana na određenim normativnim pretpostavkama,koje imaju sa sobom autoritet,iskazan voljom građana,ili voljom društvene organizacije.S pojmom vlasti se susrećemo u svakodnevnom životu,kao i sa pojmom moći,kada se govori o roditeljskoj,stranačkoj,kulturnoj,ali i državnoj vlasti.Vlast je, dakle manifest moći,odnosno oblik ispoljavanja moći u kojemu odnos gospodarenja i odnos podčinjenosti ima institucionalnu formu,kada je reguliran pravnim normama,koje su zaštićene autoritetom društvene organizacije.Nepoštivanje tih normi povlači za sobom sankcije,što nužno vezuje za sobom i prisilu,koja je opet vid ispoljavanja moći.Prisila moze biti;fizička,psihička i materijalna.Za razliku od moći,vlast upravo ima tu sposobnost da koristi primjereno svoju potenciju…

2.
3. OBLICI DRUŠTVENE MOĆI

Postoji više kriterijuma podele moći: prema posedovanju ( pojedinačnu i društvenu moć) i prema oblasti ljudske delatnosti u kojoj se moć ispoljava ( ekonomsku, političku, i duhovnu).
Pojedinačna moć – kao što sama reč kaže to je moć pojedinca koja izvire iz unutrašnjih svojstava ličnosti, ali i iz spoljašnjih okolnosti ( bogatstvo, položaj, …).Pojedinačna moć je bila dominantna u mnogim političkim zajednicama pa je zbog toga počivala na fanatizmu, strahu i sili.
Društvena moć – je organizovana moć koja pripada organizovanoj grupi, vladajućoj klasi, društvu. Ona zavisi od položaja grupe u globalnom društvu i od odnosa među samim društvima. Društvena moć počiva na principima hijerarhije i dominacije uz strogu kontrolu i prinudu.Ova moć predstavlja povezanost ekonomske, političke i duhovne moći jednog društva. Društva u kojima su ove moći povezane i dobro funkcionišu brzo napreduju,a u suprotnom, društva počinju da zaostaju i stagniraju i tako društvena moć nestaje.
Ekonomska moć – proističe iz novca i posedovanja materijalnih dobara.U predkapitalističkom društvu pripadala je vlasnicima, bila je vezana za posed i kao takva bila je prenosiva.Oni koji su je posedovali imali su politicku moć. Pojavom buržoazije ona prelazi u njene ruke. Ekonomska moć u kapitalizmu pre svega počiva na kapitalu i novcu, a proverava se na tržištu.