Istorija policije

UVOD

Policija je jedna od najstarijih službi u ljudskom društvu, odnosno državi, a kao elementarni oblik društvene kontrole policija je starija i od same države. Politološka nauka državu posmatra kao politički realitet sa monopolom legitimnog fizičkog nasilja, kojeg provodi putem policije. Ovakav pristup zloupotrebljava pravnu normu, gdje se prinuda prihvata kao jedina realnost u funkcioniranju policije.
Formalno definisanje policije se zasniva na njenim ovlaštenjima, organizacionim formama, autoritetu u društvu, koja kao društveni organ u zakonom određenim okolnostima sprečava sve pojave i ponašanja koja mogu dovesti do neželjenih posljedica, dok materijalni pristup u prvi plan stavlja osnovne ciljeve policije kao što je održavanje unutrašnje bezbjednosti.
Statički pristup policiju definiše kao tradicionalno zatvoreni sistem, sa decidno određenim položajem, dok dinamički pristup definiše policiju kao dinamičan, transparentan sistem, koji je integralni dio društva i koji svoje djelovanje prilagođava savremenim društvenim promjenama.
Policija predstavlja složen, specifičan, dinamičan izvršni organ vlade koji je u skladu sa zakonskim ovlaštenjima zadužen za održavanje unutrašnje sigurnosti u društvu, koristeći se legitimnom upotrebom sredstava prinude, pridržavajući se strogo etičko-profesionalnih principa u vršenju svojih dužnosti.

 
ISTORIJSKI RAZVOJ POLICIJE
Pojam policije
Po definiciji B. Milosavljevića policija je složeni sistem profesionalnog tipa, koji je organizovan radi održavawa javnog reda i poretka u društvu i koji je u te svrhe snabdeven zakonskim ovlašćewima i potrebnim sredstvima, ukqučujući i sredstva prinude.
U srpskom jeziku riječ “policija” pojavljuje se u prvoj polovini 19. vijeka otpočinjanjem rada na uređivanju policijske službe, tj. 1811. godine. Izraz „policija” je grčkog porijekla, politeia, koju je preuzeo prvo latinski jezik, a zatim se našla u većem broju savremenih jezika. Riječ policija ima višestruko značenje i odnosi se na:

1) posebnu državno-izvršnu službu, odnosno organ uprave, koji vrši unutrašnje poslove, kao opšti pojam, i na njihov uniformisani dio – službu, kao prvi izvorni pojam ovog dijela službe;
2) pripadnike ovih organa kao cjeline, uključujući i njihov uniformisani sastav;
3) objekte u koje su ovi državni organi i njihove jedinice policije smještene;
4) djelatnosti koje ovi državni organi i njihove policijske jedinice vrše.

U svom funkcionalnom značenju reč policija je u početku, u državicama gradovima Grčke, označavala upravu ili uredovanje gradom, upravljanje državom. U širem smislu njome se označavala ukupna državna djelatnost, a u užem smislu – cjelokupno uređeni državni (ustavni i javni) poredak. Ovo shvatanje je zadržano sve do pojave apsolutističkih feudalnih monarhija, kada je nastupilo diferenciranje policijske djelatnosti razdvajanjem funkcija vojske i policije i uspostavljanjem sudske vlasti.

U buržoaskim državama funkcionalni pojam policije se dalje sužava izdvajanjem djelatnosti ostalih resora uprave od policijske djelatnosti, a savremeni funkcionalni pojam policije nastao je krajem XIX vijeka, kada se pod pojmom policija, u funkcionalnom smislu, najčešće podrazumijevaju poslovi koji se odnose na održavanje javnog poretka, odnosno javnog reda i mira, i na suzbijanje kriminalnih aktivnosti.