Međunarodna organizacija za civilni vazdušni saobraćaj – ICAO

Tamo gdje su zemaljske granice daleko pa samim tim I zemaljske nadležnosti nisu bas jasno iscrtane i podijeljene odvija se vazdušni saobraćaj, sto ga čini specifičnim u odnosu na ostale vidove saobraćaja.
Sve zemlje svijeta uređuju vazdušni saobraćaj, zbog njegove specifičnosti, prema određenim međunarodnim regulativama i standardima. Saobraćaj između zemalja reguliše se posebnim bilateralnim i multiletarnim sporazumima. Nadležnost nad sopstvenim vazdušnim prostorom I odvijanje saobraćaja, svaka zemlja reguliše sopstvenim zakonima. Gledano kroz istoriju, pioniri vazduhoplovstva su učeći na svojim greškama, među prvima u svijetu postavili i pravne okvire ove djelatnosti.
Države svojim dozvoljavanjem ili zabranjivanjem stranim avionima da prelete odredjenu teritoriju, direktno utiču na svjetsku trgovinu, ali i na ekonomski položaj kako sebe tako i drugih zemalja. Svaka država, u vršenju svog suvereniteta, ima moralno pravo da razvije svoj vazdušni saobraćaj i međunarodnu trgovinu u onoj mjeri u kojoj joj je to potrebno. Medjutim, svjetske organizacije mogu zahtjevati određenu medjunarodnu kontrolu, kako vazdušni saobracaj ne bi postao instrument nepravednog nacionalistickog nadmetanja ili agresije i samim tim, izvor ozbiljnog međunarodnog nesporazuma.
Zbog toga su osnovane određene međunarodne, regulatorne organizacije koje svojim zakonima, pravilima i aktima regulišu međunarodni vazdušni saobraćaj i na taj nacin kontrolišu i sprečavaju bilo kakve nelegitimne postupke.
Najznačajnije međunarodne organizacije koje djeluju u oblasti vazdušnog saobraćaja su:

IATA – međunarodna asocijacija za vazdušni prevoz,
ICAO – organizacija međunarodnog civilnog vazduhoplovstva.

Pored toga, postoji i nacionalna javna agencija, koja se bavi regulativama u vazdušnom saobraćaju, a to je DCV – direktorat civilnog vazduhoplovstva.

1. VAZDUŠNI SAOBRAĆAJ

Vazdušni saobraćaj je najbrži vid saobraćaja kojim se danas prevoze putnici roba, ali je i najskuplji. Manji značaj ima teretni vazdušni saobraćaj i u ukupnom obimu prometa tereta svih vrsta ovaj vid saobraćajnog transporta tereta i roba zauzima beznačajan udeo. Ima veliki značaj u međunarodnom prevozu putnika na velikim distancama.Infrastrukturu vazdušnog transporta predstavlja mreža aerodroma međunarodnog i lokalnog značaja. Aerodromi imaj ulogu da upravljaju letovima, primaju putnike, organizuju njihove usluge. U međunarodnim vazdušnim vezama učestvuje preko 1000 aerodroma. Najveći aerodromi svijeta (od 30 do 70 miliona putnika godišnje) nalaze se u SAD (Njujork, Čikago, Atlanta, Dalas, Los Andjeles) u Velikoj Britaniji (London), Japanu (Tokio), Francuskoj (Pariz), Njemačkoj (Frankfurt na Majni).

Vazdušni transport, kao univerzalni, ima preimućstvo u prevozu putnika na srednjim i dugim linijama, na kojima se mogu prevoziti i određeni tereti.
Osnovne pozitivne karakteristike vazdušnog transporta su:visoka brzina prevoza, fleksibilnost, manevar i operativnost, relativno niža kapitalna ulaganja; dok su negativne karakteristike: zavisnost od klimatskih uslova, manje količine robe, buka.

Vazdušni saobraćaj je proces premještanja, odnosno prevoza osoba i/ili stvari, kao i bilo koja druga upotreba ili djelovanje u vazdušnom prostoru. Osnovna podjela vazdušnog prometa je na civilni i vojni. Vojni vazdušni promet je vazdušni promet u kome učestvuju vojni avioni, a koji isključivo služi u vojne svrhe. Civilni vazdušni promet je sav vazdušni promet osim vojnog zračnog prometa i dijelimo ga na: javni vazdušni promet u koji spada linijski i povremeni prevoz osoba ili stvari; domaći vazdušni promet je promet koji se obavlja u vazdušnom prostoru neke države; međunarodni vazdušni promet je promet koji se obavlja u vazdušnom prostoru iznad teritorija dvije ili više država; poseban vazdušni promet u koji spada vazdušni promet koji nije uključen u javni vazdušni promet.