Osnove marketing koncepta

1.Razvoj proizvodnih snaga i marketing koncepta     

Sadašnji sistem savremenog načina privređivanja nije nastao odjednom,već se do njega došlo  kroz određene procese evolucije proizvodnih snaga i proizvodnih odnosa.Taj proces se ispoljavao u određenim etapama, počev od tzv. sakupljačke privrede pa sve do savremenih oblika masovne proizvodnje.Razvojem proizvodnih snaga u prvom redu,  proces je istorijskom nužnošću iz jednog oblika privređivanja prelazio u drugi, viši oblik, ali noseći sa sobom u većoj ili manjoj meri različite ostatke prošlosti, tako i začetke budućeg progresa. U zavisnosti od stanovišta posmatranja, proces  privređivanja je moguće podeliti na nekoliko etapa.Postoji više podela.Ako se, na primer, za podelu uzme  vlasništvo nad sredstvima za proizvodnju kao dominantnog elementa za klasifikaciju, ekonomska istorija, politička ekonomija i slične naučne discipline dele proces razvoja ljudskog društva na prvobitnu zajednicu,  robovlasništvo,feudalizam, kapitalizam, socijalizam.

U literaturi, kada se govori o  podelama u proizvodnji i o odnosima koji vladaju u tom sistemu privređivanja,   sistem privređivanja  se uzima kao kriterijum za podelu.Na osnovu tog kriterijuma  proces privređivanja je prošao kroz nekoliko etapa.Te etape su: tzv. etapa sakupljačke privrede, manufakturna etapa, industrijska etapa1 i postindustrijska etapa. Industrijski način privređivanja u kojem dominira snažan razvoj robno-novčanih odnosa znači, tržišta, karakterističan za sadašnju etapu razvoja proizvodnih snaga, postepeno je prolazio kroz nekoliko faza privređivanja.

Iako se stepen razvijenosti proizvodnih snaga i odnosa istorijski posmatrano menjao, treba napomenuti da je već od svojih prvih pojavnih oblika tržište  bilo u većoj ili manjoj meri, nezaobilazan regulator odnosa između ponude i tražnje.  Analiza sistema privređivanja vezana za period od pojave industrijske etape razvoja proizvodnih snaga do danas, upućuje na postojanje kontinuelnog razvojnog procesa, gde dominiraju određene zakonitosti u domenu osnovne orijentacije što je naročito naglašeno u poslovnoj delatnosti proizvodnih organizacija koje se najčešće kategorizuju u tri faze:proizvodna  faza i /ili orijentacija, prodajna faza i/ili orijentacija i marketing poslovna faza, odnosno orijentacija.(1, str.1-2).

Proizvodna orijentacija, kao prva etapa, karakteristična je za onaj period proizvodnje kada je ona imala, uglavnom,  lokalni i regionalni karakter.Obim proizvodnje koji je bio ograničen  njim kao i asortimanom, snabdevao je lokalno područje.Pored toga, dostignuti obim proizvodnje je bio nedovoljan da podmiri potrebe lokalnog tržišta, pa dolazi do takve situacije da na tržištu postoji neravnoteža između robnih i kupovnih fondova.Naime,  osnovni problemi koji se javljaju u procesu proizvodnje vezuju se za povećanje iste, jer je tražnja veća od ponude.Što se tiče plasmana proizvoda ne javlja se problem realizacije, već kako povećati proizvodnju za koju postoji platežno sposobna tražnja.Osnovna karakteristika proizvoda u ovoj fazi je da su masivni, trajni i pouzdani, ali i kabasti.

Ova faza tj. orijentacija na proizvodnju, posmatrana sa vremenskog aspekta  je najduži period razvoja marketinga, koji je trajao sve do polovine prošlog veka. Karakteristična je za zemlje u tranziciji, a i danas je prisutna u pojedinim delatnostima, naročito u oblasti usluga.U našem okruženju, ova orijentacija je prisutna u oblasti zdravstva, školstva, bankarstva, saobraćaju, naročito putničkom, na železnici,PTT uslugama i sl.