Odlomak

UVOD

Usluge su važne i za razvijene i za zemlje u razvoju. Veoma brzo širenje uslužnog sektora doprinjelo je više ekonomskom rastu i otvaranju novih radnih mjesta nego bilo koji drugi sektor. Na uslužni sektor otpada skoro tri četvrtine bruto domaćeg proizvoda za zemlje Evropske unije i u prosjeku 50% za zemlje u razvoju. Pored toga, preko tri četvrtine zaposlenih u Evropskoj uniji rade u uslužnom sektoru. Danas nijedna zemlja ne može napredovati bez efikasne i razvijene servisne infrastrukture. Postojanje usluga je preduslov za ekonomski uspeh. Proizvođači i distributeri tekstila, automobila i kompjutera ne bi bili konkurentni bez pristupa efikasnom bankarstvu, osiguranju, računovodstvu, telekomu ili transportnom sistemu. Usluge su preduslov za razvoj jer pomažu izvoznicima i proizvođačima u zemljama u razvoju da iskoriste svoju ekonomsku snagu. Uslužni sektor donosi uštede potrošačima, ubrzava inovacije i tehnološki transfer. Ovaj sektor privrede doprinosi i dugoročnim investicijama. Evropska unija, kao i veliki broj drugih zemalja svijeta, teži postepenoj liberalizaciji međunarodne trgovine uslugama, na multilateralnom nivou kao i na nivou GATS pregovora u okviru Svjetske trgovinske organizacije (WTO), a takođe i u pregovorima na bilateralnom i regionalnom nivou. U okviru Urugvajske runde, prvi put je uključena u multilateralne pregovore problematika međunarodne trgovine uslugama. Razrađeni su modeli za pojedine sektore usluga, u cilju povećanja trgovine uslugama, dajući akcenat na transparentnost i liberalizaciju u skladu sa dostignutim nivoom privrednog razvoja i trgovinskih partnera. Za aktivnosti koje se danas uglavnom svrstavaju u sferu usluga, koristio se tridesetih godina prošlog vijeka, naziv tercijalne djelatnosti. Kolin Klark (Colin Clark), predstavnik tradicionalne teorije usluga, definiše usluge kao uslužnu industriju koja obuhvata sve ono što ne spada u poljoprivredu sa ribarstvom i šumarstvom i prerađivačku industriju sa rudarstvom. Takav pristup definisanja usluga obuhvata niz raznosvrsnih aktivnosti uključujući i niz usluga koje stižu kao međuproizvodi (intermedijarni inputi) u procesu proizvodnje kao što su: usluge prevoza proizvoda, održavanje privrednih objekata, poslovne telefonske usluge i dr., kao i najveći dio proizvodnje maloga obima (npr. aktivnosti pekara, krojača, obućara i sl.), koje se ne mogu svrstati u prerađivačku industriju, a čije je bitno obilježje velikoserijska proizvodnja. Pojam usluga u savremenoj teoriji određuju nivo privrednog razvoja, zapošljavanje stanovništva i nivo međunarodne trgovine. One izučavaju sve promjene koje su nastale u privrednoj strukturi uopšte, a posebno one promjene koje nastaju u sektoru usluga, kao rezultat tehnološkog napretka tj. razvoja i uvođenja informatičke tehnologije – kompijutera, mikročipova, satelita, automatizacije, elektronske obrade podataka, novih izvora energije i sl.
Međunarodni standard klasifikacije u sektoru usluga obuhvata: građevinarstvo, komunalne djelatnosti, trgovinu, transport i komunikacije, usluge državne uprave, obrazovanja, zdravstva, kulture, pravne i poslovne usluge (bankarstvo, osiguranja i sl.).
Usluge su poznatom „Urugvajskom rundom“ razvrstane u četiri kategorije:

1. Usluge u obliku dobara (filmovi, knjige, kompijuteri, softver i sl.);
2. Usluge koje su materijalno opipljive (prevoz i skladištenje robe, finansiranje robnih tokova,ekonomska propaganda i prodaja);
3. Usluge kao svojevrsna zamjena za robu u materijalnom smislu riječi (franšizing, lizing, faktoring, fortfeting, popravka i održavanje);
4. Usluge koje nisu u direktnoj vezi sa robom (obrada podataka, turistička putovanja, hotelske usluge).

No votes yet.
Please wait…

Prijavi se

Detalji dokumenta

Više u Ekonomija

Više u Seminarski radovi

Više u Skripte

Komentari