Purizam

Purizam je pokret u slikarstvu i arhitekturi. Njegovom postanku doprinijeli su kubizam i neoplastika Holanđana, objektivne tekovine tehničke i inženjerske arhitekture i ostalih nauka. Purizam predstavlja značajan korak naprijed sa težnjom da se u razvoju savremene arhitektonske misli dospije do izvjesnih sintetičkih rezultata. Predstavnici purizma se već odvažno kreću u carstvu apstraktnih razmatranja, naučne analize i iskustava stečenih iz istorijskih činjenica ili drugih sektora društvenog zbivanja.
Dok su secesija i jugendstil u borbi protiv eklekticizma, okomivši se na spoljne karakteristike arhitekture, zahvatili i prije Prvog svijetskog rata kao pokret samo izvjesno područje Evrope, purizam je poslije Prvog svijetskog rata već dobio mnogo širu rasprostranjenost po čitavom kulturnom svijetu. Duhovi, nenaklonjeni posle to velikog svijetskog požara eklekticizmu, odbacili su statički lik svijeta i zakoračali mnogo dublje u jednu novu fazu života i istorije. Prodirući do samog jezgra arhitektonskog stvaralaštva, purizam je naneo nove ozbiljnije udarce do tada neprikosnovenom akademskom eklekticizmu. Mnogo jasnije nego raniji pokreti otkrio je suštinu i stanje razvoja arhitekture i označio njen unaprijed za neposrednu budućnost.
Purizam, kao što mu ime kazuje, predstavlja pravac sa težnjom raščišćavanja- purifikacije – sve zbirke u pojmovima o arhitekturi i same arhitekture od svih istorijskih stilova, kao i od nacionalnog i folklornog dekorativizma. Građevinsku plastiku vratio je na njene praoblike. To traženje praoblika rezultat je tada već nadmašene aritmetičke zakonomjernosti kubističkih plastičnih kompozicija. Prema tome, purizam se nadovezuje pravolinijskim razvojem na kubizam. Jedan pravac prelazi u drugi, bar u smislu oblikovnog svojstva arhitekture, a u cilju da se ona teorijski osposobi za rješavanje složenih problema savremenog života. U pogledu strukturalnog sklopa, objektivne primjene materijala, purizam se naslanja na izvjesno saznanje ranije tehničke arhitekture i na ostvarenja građevinskih inženjera, pripremajući teren funkcionalizmi i konstruktivizmu. U purizmu se pojavljuje i mašinska era sa svojim uticajem komponenata kao odlučujući faktor. Provejava u njemu i težnja za povezivanjem tada već izvjesnog broja poznatih arhitektonskih teza u jednu prelaznu, ali ništa manje korisnu sintezu.