Uloga medjunarodnog komiteta Crvenog krsta u oružanim sukobima

UVOD
Međunarodni Komitet Crvenog krsta je nezavisno, neutralno i nepristrasno humanitarno telo koje ima specifičan mandat koji je dobio na osnovu međunarodnog humanitarnog prava, posebno na osnovu Ženevskih Konvencija i Dopunskih protokola čiji je pokretač donošenja bio. On je aktivan u pružanju mnogih vidova zaštite i pomoći žrtvama oružanih sukoba, kao i situacija unutrašnjih nemira. Prvobitno, imao je jedan važan zadatak-da pruži organizovanu pomoć vojnim ranjenicima na bojnom polju. Postepeno su se zadaci širili na ratne zarobljenike i ostale žrtve rata, a od 1919. godine, i na mirnodopske zadatke.

MKCK osnovan je 1863. godine kao Međunarodni komitet za pomoć ranjenim vojnicima. On deluje kao nepristrasna organizacija ne praveći razliku po nacionalnoj, rasnoj, verskoj, političkoj i drugoj osnovi. “Mi pružamo pomoć žrtvama sukoba bez diskriminacije, bez obzira na njihovo ubeđenje i nacionalnost.”
MKCK ne pristaje uz neku od strana u sukobu i deluje nezavisno od zahteva Vlada država strana u sukobu. On deluje kako bi zaštitio žrtve oružanih sukoba, obezbeđuje medicinsku pomoć ugroženim licima te pomoć u vodi i hrani. Organizuje evakuaciju ili transfer ugroženih lica. Delegati MKCK posećuju ratne zarobljenike i civilne zatvorenike. Naglašeno je da su aktivnosti MKCK-a i njegovih delegata u suštini usmerene na poboljšanje uslova zaštićenih osoba.

MKCK deluje u više od 80 zemalja sveta, a njegovo osoblje broji blizu 11 000 ljudi (2001).
Međunarodni komitet deluje u područjima zahvaćenim bilo kojim vidom oružanih dejstava: međunarodnim oružanim sukobima, unutrašnjim sukobima, nemirima i zategnutostima, kao i u situacijama u kojima postoje posledice oružanih sukoba.

Međunarodni komitet danas ima između 15 i 25 članova koji su isključivo švajcarski državljani. Najviši organ Međunarodnog komiteta je Skupština koju čine svi članovi i koja utvrđuje politiku komiteta i principe delovanja i vrši nadzor nad svim aktivnostima. Savet Skupštine ima pet članova i predstavlja zastupnika Skupštine između njenih zasedanja. Komitet ima Direktorat, na čijem je čelu generalni direktor. Međunarodni komitet ima i odgovarajuće zaposleno osoblje u sedištu u Ženevi i u raznim područjima sveta u kojima Međunarodni komitet razvija svoje delatnosti.

MANDAT MKCK
U vreme međunarodnih oružanih sukoba, MKCK svoj rad zasniva na četiri Ženevske konvencije iz 1949. i na Dopunskom protokolu I iz 1977. Ti međunarodni ugovori utvrđuju pravo MKCK-a da obavlja određene delatnosti kao što su: pružanje pomoći ranjenim, bolesnim ili u brodolomu stradalim pripadnicima oružanih snaga; posete ratnim zarobljenicima; pomaganje civilima i obezbeđivanje odgovarajućeg postupka prema svakome koga štiti humanitarno pravo.

U vreme oružanih sukoba koji nisu međunarodnog karaktera MKCK svoj rad zasniva na Članu 3, zajedničkom za sve četiri Ženevske konvencije, kao i na Dopunskom protokolu II. Član 3 takođe priznaje pravo MKCK-a da svoje usluge ponudi zaraćenim stranama kako bi učestvovao u akcijama pomoći i posećivao lica zarobljena u vezi sa oružanim sukobom.

U situacijama koje karakteriše nasilje, a koje ne dosežu nivo oružanog sukoba (unutrašnji neredi i sl.), MKCK svoj rad zasniva na Članu 5 Statuta Pokreta, koji, između ostalog, utvrđuje pravo MKCK-a na humanitarnu inicijativu. Na to pravo moguće je pozvati se kako u slučaju međunarodnih, tako i nemeđunarodnih oružanih sukoba.