Analiza sistema javnih nabavki

ABSTRAKT

Polazeći od toga da su sistem javnih nabavki relativno nova pojava, a da je korupcija u javnim nabavkama aktuelna tema današnjice, cilj ovog rada je da objasnim funkcionisanje sistema javnih nabavki, načela na kojima su javne nabavke osnovane, zakonodavni i institucionalni okvir, faze u kojima je korupcija moguća kao i antikorupcijska pravila.

Korupcija u javnim nabavkama kao i u svim sferama javnih službi postoji, ali problem je to što usled nedostatka dokaznih sredstava teško je dokaziva.

 
UVOD

Javne nabavke predstavljaju jednu sistematizovanu cijelinu, odnosno skup pravila, propisa i normativa po kojima su državni organi, organi jedinica lokalnih samouprava, javne službe, privredna društva i pravna lica koja vrše poslove od javnog interesa (a koji se finansiraju sa više od 50% iz sredstava Budžeta ili u kojima država posjeduje više od 50% akcija) dužni postupati. Stoga, možemo reći da Javne nabavke sve više poprimaju oblik posebne naučne discipline koja sadrži kako elemente ekonomskih, tako pravnih i političkih nauka.

Saglasno opštim propisima o državnoj upravi u Crnoj Gori i organizacionom propisu, za kreiranje politike u oblasti javnih nabavki nadležna je Vlada Crne Gore. Poslove za Vladu u ovoj oblasti vrše Ministarstvo finansija i Direkcija za javne nabavke. Ministarstvo finansija, kao resorno, u oblasti javnih nabavki u saradnji sa Direkcijom za javne nabavke, vrši poslove državne uprave koji se odnose na predlaganje unutrašnje i spoljne politike, vođenje razvojne politike i normativna djelatnost (priprema zakona i podzakonskih akata). Kontrola postupaka javne nabavke data je u nadležnost Komisiji za kontrolu postupaka javnih nabavki. Direkcija za javne nabavke vrši kontinuirani monitoring javnih nabavki, preventivno instruktivnih nadzora i obezbjeđuje uslove za konkuretno i transparentno djelovanje svih učesnika u procesima javnih nabavki i stvara uslove za uvođenje eloktronskog sistema javnih nabavki.

Pored gore pomenutih glavnih institucija u sistemu javnih nabavki treba pomenuti i organe državne uprave koji su indirektno vezani za oblast javnih nabavki, i to su: Državna revizorska institucija, Uprava za antikorupcijsku inicijativu, Komisija za sprečavanje sukoba interesa, Upravni sud, Vjeće za prekršaje, Uprava policije i Sudski savjet.