Drama kao knjizevni rod

1. Uvod
Termin književnost nastao je od reči knjiga, predstavlja prevod strane reči literatura i njen je najbliži sinonim. Književnost predstavlja umetnost reči i ona ne samo da utiče na stvaranje lepog i plemenitog, nego i na njegovo doživljavanje.
Književnost kao nauku nalazimo u dalekoj proslosti evropske kulture, a razmišljanja i ocene o začecima književnosti nalazimo u književnim spisima kao što su Aristotelova „ Poetika“, Pindarevi spisi, Platonova „Država“.
Kao prvi momenat u nastanku nauke o književnosti uzima se spor između poezije i filozofije, a predmet ovog spora su Homerove epopeje „Ilijada“ i „Odiseja“ . Spor nastaje iz kritika koje su izrekli Ksenofan i Heraklit, jer su smatrali da su bogovi u Homerovim epopejama predstavljeni u krajnje nepriličnim situacijama. Markijevič je uspeo da definiše nauku o književnosti i smatra da je ona rezultat svih načina saznajnog bavljenja književnošću.
Kao svaka nauka i nauka o književnosti ima svoje discipline, a to su:
• teorija književnosti, koju Dragiša Živković u svojoj knjizi „Teorij književnosti“ definiše kao naučnu disciplinu koja se bavi opđtim osobinama književnog kao jezičko umetničkog dela.[1]
• književna kritika koja predstavlja sponu između književnog dela i čitaoca i koja za cilj ima da otkrije značenja i lepote koje sadrži jedno književno delo, kako bi olakšala razumevanje i tumačenje.
• istorija književnosti koja ujedinjuje teoriju i književnu kritiku dajući sintetičan istorijski pogled na razvoj književnosti jednog naroda ili epohe.
Pretpostavlja se da je književnost nastala sa nastankom čoveka, pa se sa njim i razvijala. Nastala je iz sinkretizma koji su činili muzika, reči, ples, obredni pokreti i društvene prakse. Možemo navesti dva uzroka nastanka književnosti – potrebu i htenje. Potreba se odnosi na težnju za izražavanjem zadovoljstva, raspoloženja, radosti, tuge…, a htenje na prvom mestu podrazumeva želju da se izraze odrešene misli, pogledi i stavovi. Književnost je podeljena na narodnu i umetnižku. Književnost možemo podeliti i na njena tri osnovna roda: liriku, epiku i dramu. Proučavanjem primitivnih zajednica ustanovilo se da je lirika najstarija tvorevina književnosti.
2. Trijadni sistem književnih rodova

U istoriji je postojala težnja da se otkrije sistem književnih rodova. Mislioci toga vremena su ovom problemu pristupili na poseban način koji je podrazumevao određivanje razlika među vrstama ne samo na osnovu njihovih tematskih i stilskih obeležja, kao žto je činila tradicionalna poetika, već su se u obzir uzimale i fundametalne mogućnosti pesničkog stvaranja. Prema tome, zasnovan je trijadni sistem književnih rodova, koji podrazumeva liriku, epiku i dramu i mogućnost njihovog definisanja samo u njihovom međusobnom upoređivanju.
Šlegel kao kriterijum razlikovanja uzima emocije:
1. dirika – emocionalnost,
2. epika – pribranost,
3. drama – sinteѕa oba.
Rihter uzima vreme:
1. lirika – sadašnjost,
2. epika – prošlost,
3. drama – budućnost.
Hegel je kao kriterijum razlikovanja uzeo dijalektičko jedinstvo čoveka i sveta:
1. lirika – subjektivna stvarnost,
2. epika – objektivna,
3. drama – sinteza.
Dok Šeling uzima odnos konačnog i beskonačnog:
1. lirika – konačno,
2. epika – ravnoteža,