Evidentiranje proizvodnje klasa 5 i 9

2. Klasa 5 – Rashodi

Prema odredbama Pravilnika, na računima klase 5 iskazuju se rashodi – troškovi koje pravna lica i preduzetnici ostvare obavljanjem djelatnosti i obuhvataju se na sledećim grupama računa :

• Račun 50 – Nabavna vrednost prodate robe
• Račun 51 – Troškovi materijala
• Račun 52 – Troškovi zarada, naknada zarada i ostali lični rashodi
• Račun 53 – Troškovi proizvodnih usluga
• Račun 54 – Troškovi amortizacije i rezervisanja
• Račun 55 – Nematerijalni troškovi
• Račun 56 – Finansijski rashodi
• Račun 57 – Ostali rashodi
• Račun 58 – Rashodi po osnovu obezvređenja
• Račun 59 – Prenos rashoda

Rashodi predstavljaju negativnu komponentu bilansa uspeha. Ukoliko su prihodi veći od rashoda,
pravno lice ili preduzetnik je ostvarilo pozitivan finansijski rezultat odnosno dobitak. Ukoliko su rashodi veći od prihoda, ostvaren je negativan finansijski rezultat tj. gubitak. Cilj poslovanja je maksimizacija prihoda i minimizacija rashoda, odnosno ostvarivanje što većeg dobitka i prinosa na investirani kapital. Okvir za pripremanje i prikazivanje finansijskih izveštaja sadrži sledeću definiciju rashoda:

Rashodi su gubici i troškovi koji proističu iz uobičajenih aktivnosti pravnog lica, odnosno Preduzetnika. U MSFI se pravi razlika između troškova i gubitaka. Troškovi koji proističu iz Uobičajenih aktivnosti pravnog lica uključuju na primer, troškove materijala, troškove zarada,
amortizaciju itd. Oni dovode do izdataka i smanjenja sredstava kao što su gotovina i gotovinski
ekvivalenti, zalihe, nekretnine, postrojenja i oprema i sl. Gubici su druge stavke koje zadovoljavaju definiciju rashoda i mogu, ali ne moraju, da proističu iz uobičajenih aktivnosti pravnog lica. Gubici su smanjenje ekonomskih koristi i kao takvi nisu po svojoj prirodi različiti od drugih rashoda. Stoga se ne smatraju posebnim elementom u MSFI. Gubici uključuju gubitke po osnovu rashodovanja i prodaje stalnih sredstava, negativne kursne razlike, itd. Gubici se prikazuju na neto osnovi, nakon umanjenja za odgovarajuće prihode.

Pravilnik o priznavanju i procenjivanju za mala pravna lica i prduzetnike koji su se opredjelili da ne primjenjuju MRS /MSFI, ne sadrži definiciju rashoda, ali propisuje načelo nastanka poslovnog
događaja, čija primena je od izuzetne važnosti prilikom knjiženja rashoda. Prema načelu nastanka
poslovnog događaja, u kontekstu rashoda, rashodi se priznaju i knjiže u periodu kada su nastali,
odnosno na koji se odnose, nezavisno od isplate novca u vezi sa poslovnim događajem po osnovu
kojeg je nastao rashod.