Obnova ekosistema nakon pooplava

1. UVOD
Voda na površini Zemlje pojavljuje se u obliku izvora, potoka i rijeka. Akumuliše se u barama, jezerima i morima. Pojavljuje se u obliku vodene pare u atmosferi i u obliku snijega ili leda na visokim planinama i polovima Zemlje sa različitim zapreminskim odnosom. Praktično, voda obuhvata (prekriva) 71% površine Zemlje od čega 97,39% pripada moru, 2,60% slatkim vodama, a 0,01% ostalim oblicima vode. Raspored količine vode na kopnu Zemlje je heterogen i kreće se od vlažnih do sušnih predjela.
Voda se u prirodi javlja i kao podzemna voda (bunari, pećinska jezera, ponornice), te kao hidrotermalne vode na oko 2000-3000 m dubine i termo-mineralne vode (slane, slatke, kisele). Najveća dubina vode je u moru (11.500 m). Čovjek neprekidno istražuje i koristi vodeno bogatstvo. Voda ulazi u sastav živih bića – praktično voda je ekološki uslov života koja neprekidno kruži. Voda je najveća životna sredina (a u kopnenim ekosistemima označava stanje vlage na staništu) koja ima 1,4 milijardi km2 životnog prostora ili 300.000 puta više od životnog prostora pedosfere. Temperatura u vodi rijetko pada ispod 0oC, i to na površini dok u atmosferi može pasti i do – 80oC. Zbog toga kolebanja temperature u vodi su znatno manja. Istina, termalne vode mogu imati temperature preko 80oC. U vodi je formiran veliki broj akvatičnih biocenoza.
Slatke vode su kopnene vode, odnosno vode niske slanosti koje predstavljaju najrasprostranjeniji tip kopnenih voda. Posebna nauka koja proučava karkteristike kopnenih voda (fizičke, hemijske, geološke i biološke) označava se pojmom limnologija. Naziv je dobila po švajcarskom jezeru Leman koga je ispitivao Forel u XIX stoljeću. Biološkim aspektom limnologije bavi se posebna grana ekologije označena kao ekologija slatkih voda. Slatke vode zauzimaju pedeseti dio (1/50) zemljine površine, ima ih na svim kontinentima, nastale su uglavnom poslije ledenog doba, a ako ih mjerimo geološkim vremenom efemerne su. Za razliku od njih neka velika jezera potiču iz doba tercijera (Bajkalsko, Tanganjika, a pretpostavlja se i Ohridsko). Živi svijet slatkih voda (limnium) je imao daleko kraću, ali i burniju istoriju od živog svijeta mora. On nestaje sa nestankom slatkih voda čija staništa mogu da pređu u kopnena, i ponovo se javlja sa njihovom pojavom, pa je zato daleko siromašniji vrstama za razliku od morskih ekosistema.
2. POPLAVE
Voda ima i razaračke pa i ubilačke sposobnosti kad nastupi stihijskom mehaničkom snagom, u obliku bujica, poplava kada razara površinske slojeve pedobiosfere, odnosi hranjive materije i čitave komplekse zemljišta i uništava vegetaciju. Ove aktivnosti vode poznate su kao erozija ili poplava. Poplava je stanje vode, kod kojeg je vodostaj rijeke ili drugih voda znatno iznad normale. Sisteme za odbranu od poplava čine odbrambeni nasipi. Prema uzrocima nastanka poplave se mogu podijeliti na: