Stres i mogućnosti njegovog prevazilaženja

STRES I MOGUĆNOSTI NJEGOVOG PREVAZILAŽENJA

Termin “stres” postao je neizostavan dio komunikacije. Gotovo na svakom koraku, a posebno u poslovnom okruženju, možemo čuti stalne razgovore o stresu zbog posla ili gubitka posla, prevelikih obaveza i opterećenja, nedostatka vremena, porodičnih problema i ostalih brojnih spoljnih, za nas stresnih situacija. Nije ni čudo što je tako kad su svuda oko nas takozvani stresori, odnosno podražaji koji negativno djeluju na organizam i psihu. Kada nam više ne uspjeva da upravljamo stresom i ublažimo ga, tjelesni odbrambeni mehanizmi slabe i postajemo podložni bolestima. Procjenjuje se da je više od 75% bolesti prozrokovano baš stresom.

 
Šta je stres i kako na nas utiče?
Stres je fiziološka i psihološka reakcija čovjeka na spoljne situacije koje remete njegovu ravnotežu. Stresne situacije, takozvani stresori koji su dio naše svakodnevnice, povrijeđuju ličnost, čine čovjeka napetim i nervoznim, što izaziva brojne tjelesne i psihičke promjene kod pojedinca koji je izložen toj situaciji.
Stresni događaj, odnosno stresor, definiše se kao događaj koji osoba procjenjuje kao ugrožavajući ili opasan za nešto što je njoj važno, odnosno kao događaj za koji smatra da može izmjeniti tok njenog života. Stresor je, takođe, zahtjev kojem osoba ne može da udovolji.
Stres je unutrašnje, subjektivno, odnosno intrapsihičko stanje koje predstavlja reakciju na stresor, odnosno stresni događaj. Stres se definiše kao stanje mobilisanosti psihofizičkih podsistema organizma.
Postoje dvije kategorije stanja stresa: stanje akutnog stresa i stanje hroničnog stresa.

Akutni stres
Za stanje akutnog stresa karakterističan je doživljaj emocionalne patnje. Osoba je svjesna svoje “nervoze”, uznemirenosti, tuge, potištenosti, bijesa prema sebi i drugima, pretjerane upotrebe alkohola, cigareta ili kafe, slabe koncentracije, zaboravnosti, “opsjednutosti” istim mislima, te zabrinutosti za svoje psihičko stanje. Sve se to negativno odražava na kvalitet života, odnose sa ljudima i na san, te dovodi do intenziviranja stanja stresa jer su sve to novi stresori. Ako se osoba na vrijeme ne oslobodi stanja akutnog stresa, onda se ono razvija u stanje hroničnog stresa.