Automatizacija parkinga primjernom PLC uređaja

UVOD

Programabilni kontroleri su doveli do svojevrsne revolucije u načinu proizvodnje. Oni su omogućili fleksibilnu i profitabilnu automatizaciju proizvodnih procesa. Osim direktnog upravljanja proizvodnjom, programabilni kontroleri i računarom upravljani uređaji, generišu i mnoštvo podataka. U mnogim slučajevima, podaci mogu biti vrijedniji od samog proizvoda. Mnogi proizvodni procesi su izrazito neefikasni. Prikupljanjem podataka o procesu i njihovom analizom, može se učiniti da proces postane efikasniji, da kvalitet proizvoda bude viši, da se skrati vrijeme zastoja. Prvi korak u ovom pravcu jeste prikupljanje i prenos podataka. Za prenos podataka se koriste komunikacione mreže. Postoji veliki broj tipova komunikacionih mreža prilagođenih specifičnim zahtjevima upravljačkih sistema.
Projektant upravljačkih sistema uvijek postavlja pitanje kada u manjim sistemima upotrijebiti programabilni logički kontroler. Nekada je to pitanje bilo opravdano visokom cijenom kontrolera, ali danas s obzirom na masovnu proizvodnju i nisku cijenu, primjena programabilnih logičkih kontrolera je svakako opravdana. Dovoljno je da u sistem upravljanja treba ugraditi nekoliko upravljačkih i vremenskih elemenata pa da se sa kontrolerom dobije jeftiniji i fleksibilniji upravljački sistem.

PRIMJENA I PROGRAMIRANJE PLC-a
Sistem upravljanja u elektrotehnici čini skup elektronskih uređaja i opreme koji obezbjeđuju stabilnost, tačnost i eliminaciju štetnih prelaznih stanja u proizvodnim procesima. Sistem upravljanja može biti različitog oblika i implementacije, od energetskih postrojenja do mašina. Sistemi upravljanja su se razvijali tokom vremena. U ranom periodu razvoja sami ljudi su obavljali upravljačke zadatke. Krajem šezdesetih godina prošlog vijeka sistemi upravljanja su bili zasnovani na primjeni relejne logike, zasnovane na relativno jednostavnim logičkim algoritmima. Glavna mana relejne logike je da se pri bilo kakvoj promjeni u sistemu upravljanja ona mora mijenjati, promjenom ožičenja ili čak ubacivanjem u potpunosti novih sklopova. Te promjene izazivale su velike troškove ne samo za opremu već i dugotrajne zastoje potrebne za modifikaciju i testiranje. Napredak tehnologije u izradi mikroprocesora, u to vrijeme, doveo je do revolucije u sistemima upravljanja. Pojavila se ideja o izradi elektronsko-mikroprocesorskom upravljačkom uređaju koji bi se mogao jednostavno reprogramirati u slučaju izmjene u upravljačkim zadacima. Izrađeni su i prvi takvi uređaji, koji su dobili naziv programabilni logički kontroleri (Programmable logic controllers) ili skraćeno PLC. Dalji razvoj ovih uređaja je bio vrlo brz, pošto su pokazali izuzetne prednosti u odnosu na logiku zasnovanu na primjeni releja, jer nemaju mehaničkih pokretnih dijelova, fleksibilniji su zbog mogućnosti programiranja, manja je moguća pojava grešaka tokom ožičavanja, manjih su dimenzija, imaju manju sopstvenu potrošnju i pouzdanost rada im je velika.
PLC kao industrijski računar samim svojim dizajnom predviđen je za primjenu u neposrednom okruženju procesa sa kojim upravlja, tako da je otporan na razne nepovoljne uticaje, prašina, vlaga, visoka temperatura, vibracije i elektromagnetne smetnje, tako da se obično primjenjuje za rješavanje decentralizovanih upravljačkih zadataka, na samom mjestu upravljanja, gdje se povezuje preko ulaza i izlaza sa uređajima kao što su operatorski paneli, motori, senzori, prekidači, ventili…
PLC kao i svaki računar ima operativni sistem, koji svakako ima mnogo manje mogućnosti od operativnih sistema opšte namjene, ali u današnje vrijeme opšte potrebe za komunikacijama može u potpunosti da podrži. Stoga je moguće izvesti povezivanje programabilnih logičkih kontrolera i eventualno centralnog računara ili drugih računara, radi rješavanja složenijih upravljačkih zadataka ili jednostavne akvizicije podataka i upravljanja sa daljine. Na prethodnoj slici su prikazane osnovne komponente automatizovanog sistema. Mogućnosti komunikacije među PLC uređajima su tako velike da omogućavaju visok stepen iskorišćenja i koordinacije procesa, kao i veliku fleksibilnost u realizaciji upravljačkog procesa, tako da mogućnost komunikacije kao i fleksibilnost predstavljaju glavne prednosti primjene rješenja sa PLC uređajima.
PLC kontroler je elemenat automatizovanog sistema koji na osnovu prihvaćenih ulaznih signala sa ulaznih uređaja, po određenom programu, formira izlazne signale sa kojima upravlja izlaznim uređajima. U automatizovanom sistemu PLC kontroler je obično centar upravljanja. Izvršavanjem programa smještenog u programskoj memoriji PLC neprekidno posmatra stanje sistema preko ulaznih uređaja. Na osnovu logike implementirane u programu PLC određuje koje akcije trebaju da se izvrše na izlaznim uređajima. Za upravljanje složenim procesima moguće je povezati više PLC kontrolera među sobom ili sa centralnim računarom.
Prema broju ulazno/izlaznih priključaka PLC uređaji se mogu načelno podijeliti na mikro sa maksimalno 32, male do 256, srednje do 1024 i velike PLC-e preko 1024 ulazno/izlaznih priključaka. Sa povećanjem broja priključaka mora se povećati i brzina procesora kao i količina memorije, a samim tim i složenost i cijena samog uređaja raste.