Kolokvijum upravno pravo

Teorijski posmatrano ,uprava je kompleksan pojam koji obihvata najmanje dva osnovna ynaøenja: 1.upravljanje stvarima – obavljanje aktivnosti tehnološke regulacije ranog procesa na osnovu specijalizovanog isksutva i znanja
2.vladanje ljudima – vršenje autoritativnih aktivnosti na osnovu političke vlasti i sile
Razdvajanje upravljanja od vladanja javlja se početkom 19.vijeka sa idejom da ” Vladanje ljudima treba da bude zamjenjeno upralvjanjem stvarima”.
Etimološki interminološki pojam upravljanja se izvodi i vezuje se iz pojma upravljanje,koji označava usmjeravanje vladanje i vođenje ,kordiniranje.
Kod nas su izraz upravara i administracija sinonimi ,tj da u osnovi imaju isto značenje.
Pri određivanju teorijskog pojma uprave razlikujemo : pravno-politički i socio-tehnološki pristup
ali se mora shvatiti i moderan teorijski koncept složenog upravnog sistema kao instrumenta socijalne regulacije
Pravnopolitička koncepcija
Pravnopolitička koncepcija pri utvrđivanju teorijskog pojma uprave je pdojela vlasti koja vezuje upravu za državu i određuje je kao jednu od tzv.pravnih funkcija državne vlasti,
1.Uprava i podjela vlasti
POdjela vlasti je organizaciono načelo na kome počivaju savremeni pravni i politički sistemi vlasti.Modernu koncepciju o podjeli vlasti prvi je formulsiao engleski politički i pravni filozof Džon LOk u djelu “Dve rasprave o vlasi” a razradio je Monteskje u djelu “O dhu zakona”.
Prema ovom stanovištu kada isto lice se sjedini u svojim rukama i zakonodavnu vlast i u upravnu.sloboda je nemoguća,pošto u pravu ne može biit ogrnaičen svojom vlastitom voljom nego tuđom.
Postoji više modaliteta organizacije vlasti i državnih funkcija koji polaze od principa podjele vlasti.Tako razlikujemo dualističko,trijalističko i kvadrijalističko shvatanje o broju i sadržini državnih funkcija..
U parlamentarnom sistemu režim u kojem vlasti sarađuju i uzajamnio zaviise jedna od druge.Ključni element međusobnih odnosa zaonodavne i izvršne vlasti predstavlja ministarska odgovornost tj.politička odgoovrnost vlade pred paralmentom.
Predsjednički sistem određuje se kao sistem koji obezbjeđujuči maksimalnu nezavisnost vlasti ostvaruje njihovu najpoptuniju podjelu.Karakterisitka predsjedničkog sistema je nepostojanje vlade ,tj.umjesto bvlae kao kolegijalnog organa,u predsjedničkom sistemu postoje samo minstri koji se nalaze na čelu različitih resora a s obzirom na to da mu je povjerena izvršna vlast,predsjednik je istvoremeno i šef države i šef vlade.
2.uprava i iyvråna vlast
U okviru koncepcoije podjele vlasti javlja se i ptitanje razgrnaičenija između izvršne i upravne vlasti.
Tradicionalno se u sistemima podjela vlasti podrazumijeva da je izvršna vlast grana državne vlasti kojoj je povjerena funkcija izvršavanja zakona koje je donio organ zakonodavne vlasti (parlament).Problem nastaje zbog toga što logički pos,matrano izvršna funkcija podrazumijeva kako donošenje podzakonskih opštih akata tako i donošenje pojedinačnih akata.Pojedinačni akti mogu biti sudski(presudu= i upravni (rješenje) iz čega proizuilazi da izvršna funkcija u sebi obuhvata i sudsku i upravnu funkciju.Sudsku funkcioju vrše sudovi,a upranvu-organi uprave.prema tradicionalnom stanovištu nije moguće utvrditi razliku između izvršne i upravne funkcije,pa s eiuzima da razlika i ne posotji.Tipičn a ilustracija predstavlja stanvoište hansa Kelzena: Kada se govori o izvršenju mora se tačno znati šta se izvršava pošto opšte pravne norme izvršava ne smao izvršna vlast,već i sudska.Razlika je smao u tome što se u jednom slučaju izvršenje opštij pranvih normi povjerava sudovima,a u drugom.tzv.oizvršno ,odnosno upravnim organima.
Danas se posebno ističe da se funckije izvršne i upravne vlasti ne mogu sadržinski izjednačiti,budući da se izvršna vlast danas ne bavi samo izvršavanjem zakona nego i formulisanjem politike,odnosno donošenjem najvažnijih tzv..strategijskih političkih odluka.o znači ad izvršna vlast nije više smao funkcija izvršenja zakona,već i poseban centar političke ,moći i odlučivanja.