Rimsko pravo

Tokom perioda dominata varvarski narodi naseljavaju teritoriju imeprije i to: Iliri, Tračani, Goti i Franci. Oni su primljeni u rimsku vojsku da bi zamenili legije u Italiji i Galiji i tu se organizuju u posebne administrativne jedinice. Dolaze i čitavi narodi kao što su: Burgundi, Vizigoti i Ostrogoti. Zbog toga su Rimljani prinuđeni da im daju status saveznika. Prinuđeni su i da im priznaju pravo da unutrašnje običaje uređuju po sopstvenom običajnom pravu. Kulturni i civilizacijski nivo je bio suviše nizak da bi prihvatili rimsko pravo, a nivo Rimljana suviše visok da bi im odgovarali varvarski običaji. Samo u odnosima između različitih plemena, te odnosa Rimljana i varvara, primenjivalo se rimsko, i to vulgarizovano pravo.
Burgundi su bili u službi Rima i tražili su da se nasele na teritoriji Rimskog carstva. Naselili su se oko grada Liona, gde su osnovali kraljevinu. Njihov vladar, Gundobad, doneo je Lex Burgundionum, kao i Lex Romana Burgundionum.
Vizigoti u četvrtom veku, traže pomoć od rimskog cara Valensa da se nasele na teritoriji njihovog carstva i Rimljani ih primaju. Među vizigotskim oficirima na rimskom dvoru pojavljuje se Alarih. Vizigoti odlaze u Akvitaniju i tamo osnivaju svoju državu, njihov vladar Eurik donosi zakon Lex Wisigothorum. A njegov naslednik Alarih II, donosi zakonik za rimske stanovnike, Lex Romana Wisigothorum (poznatiji kao Alarihov brevijar).
Varvarski zbornici nastaju krajem petog i početkom šestog veka na nekadašnjem zapadnom delu imperije. S njima počinje druga istorija rimskog prava u Zapadnoj Evropi.