Uticaj agroekoloških uslova na efikasnost herbicida u suzbijanju korova na području Semberije

1.0. UVOD

Krompir je jedna od najintenzivnijih ratarskih, ali i uopšteno poljo-privrednih kultura. Gotovo je neizostavan u svakodnevnoj ljudskoj ishrani, a koristi se i u industrijskoj preradi, kao i za ishrani stoke. Krompir u našoj zemlji predstavlja jednu od osnovnih gajenih kultura, kako po površinama na kojima se gaji, tako i po značaju u ljudskoj ishrani. Krompir je vrlo stara kultura. Krompir je poreklom iz zapadnih delova Južne Amerike, gde se gaji od najda-vnijih vremena. Dolaskom u Čile, Evropljani su zatekli gajeni krompir.
U Evropu je donesen oko 1580. godine. Posle Španije upoznala ga je Engleska oko 1585. godine. Posle toga njegovom širenju u Evropi najviše je doprineo botaničar Kluzijus, ali je krompir još dugo posle toga bio takva retkost, novost i skupocenost da je služen sam za kraljevskim trpezama (1616., na primer, u dvoru u Parizu). U XVII i XVIII veku krompir se počeo širiti i po Srednjoj Evropi kao kulturna biljka.

2.0. KROMPIR
» SOLANUM TUBEROSUM L.«

Krompir u našoj zemlji predstavlja jednu od osnovnih gajenih kultura, kako po površinama na kojima se gaji, tako i po značaju u ljudskoj ishrani. To je svakodnevna komponenta u ljudskoj ishrani, kao i važna sirovina u prerađivačkoj industriji od kojeg se spravlja skrob, alkohol, čips i mnogi drugi proizvodi. Poseban značaj u ljudskoj ishrani čini i mladi krompir. U planinskim predjelima krompir služi kao hljeb, odnosno jedan dio pšeničnog ili ražanog brašna, pri spremanju tijesta. Kuvan krompir se brže razlaže u organizmu od prženog i pečenog krompira.
Hemijski sastav krompira je vrlo složen. U njemu ima u proseku: 75% vode, 17-23% skroba, 2% azotnih jedinjenja, l% mineralnih soli, l% celuloze, 0,15% masnog ulja, vitamina C i B, do 0,4% šećera, 2,5% pektina, jabučne, limunove, vinske i cilibarne kiseline i raznih enzima.

2.1. BIOLOŠKE OSOBINE KROMPIRA

Krompir je jednogodišnja zeljasta biljka. Razmnožavanje je vegetativno – krtolama, delovima krtola, ožiljenim izdancima ili semenom (selekcijski rad) – generativno.
Korjen
Korjen može biti vretenast ili žiličast.Vretenast koren se razvija kod krompira koji se razmnožava sjemenom, a žiličast korjen ima krompir koji se razmnožava vegetativno (krtolama, delovima krtola ili ožiljenim reznicama). Najveći broj žila i žilica obrazuje se u sloju zemljišta do 40 cm dubine. U odnosu na nadzemnu masu. Korjen krompira je slabo razvijen.
Stablo
Iz krtola krompira se obrazuju primarni izdanci (nadzemna stabla) 15-20 dana posle sijetve. Iz jedne krtole može da se razvije 2-10 izdanaka. Visina nadzemnih izdanaka kreće se od 40-150 cm.Suviše visoka stabla obično su posljedica jednostranog đubrenja azotom i njihovo obrazovanje je štetno. Prosječna visina nadzemnih izdanaka iznosi 40-70 cm.
Iz podzemnog dijela primarnog izdanka obrazuju se podzemna stabla. Podzemna stabljika naziva se vreža ili stoloni a razvija se u pazuhku pupoljka listova podzemne stabljike na čijim krajevima se formiraju krtole. Na jednoj biljci može se obrazovati 6-10 stolona.