Upravljanje razvojem turističke destinacije Aleksandrovac

 
UVOD
Aleksandrovačka Župa predstavlja jednu od interesantnijih oblasti naše zemlje. Reč Župa je sinonim za opštinu Aleksandrovac pa se oba naziva sreću gotovo ravnopravno.
Svakako da je Župa najpoznatija po vinogradarstvu i dobrim vinima, a vekovna je tradicija da se berba grožđa slavi kao opštenarodni praznik. Legenda kaže da u Župi čim se rodi muško dete uz majčino mleko sisa i rujno vino. Zato za ovaj narod važi da je zdrav, visok, vitak, lep, rumen u licu, mudar u govoru, vedar i prijatan.
Ovim radom – Urbanogeografski razvoj Aleksandrovca, obuhvaćene su geografske odlike urbanog razvoja Aleksandrovca. Rad obuhvata pet tematskih celina. Prva obrađuje odlike geografskog položaja sa regionalnog i lokalnog aspekta. Druga tematska celina obuhvata analizu fizičko – geografskih odlika opštine i naselja. Ovaj aspekt je uticao na postanak i prostorni razvoj naselja, što je predmet analize trećeg poglavlja. Posebno je interesantna geneza naselja i kontakt sa okolinom. Četvrti deo tumači demografski razvitak, kroz praćenje promena u strukturi stanovništva. Poslednji, peti deo rada, obuhvata utvrđivanje regionalno – funkcionalnog značaja naselja i opštine. Rad sadrži i zaključne opaske, koje posmatraju postojeće stanje i perspektivu daljeg razvoja Aleksandrovca.
Literatura i izvori koji su korišćeni na adekvatan način su označeni u tekstu, a u formi spiska navedeni na kraju rada.
1. UPRAVLJANJE RAZVOJEM TURISTIČKE DESTINACIJE
Uspešne turističke destinacije su one koje imaju ukupan razvoj strategijskog upravljanja. Takve destinacije svoje strategije stalno prilagođavaju tražnji, a sama strategija i počinje i završava se odabranim tržišnim segmentima. To ujedno znači da u strategiji upravljanja osnovu čine marketinške aktivnosti koje prožimaju poslovnu strategiju. Zato su elementi strategije marketinga istovremeno i elementi poslovne strategije turističke destinacije.
Pod strategijskim upravljanjem turističkom destinacijom podrazumevamo izbor odgovarajućeg puta kojim turistička destinacija treba dugoročno osigurati konkurentsku poziciju na turističkom tržištu kao i plan akcija na temelju postojećih uslova u okruženju, a sve sa ciljem da se prilagodi tržišnim uslovima i da bi se ostvarili definisani ciljevi poslovanja.
Uspešno strategijsko upravljanje turističkom destinacijom mora imati ove karakteristike:
– strategija se mora koncentrirati na ukupnost aktivnosti turističke destinacije,
– strategija mora osigurati uspešno i trajno usklađivanje aktivnosti turističke destinacije sa njenim okruženjem. Ranije je naglašena opasnost ukoliko menadžment najpre razvija misije ciljeva i smernice turističke destinacije, a tek potom uzima u obzir značaj i uticaj okruženja.
– strategija se mora orijentisati na pitanja internih ograničenja ( posebno na problematiku i neelastičnost ponude),
– strategijsko upravljanje mora biti orijentisano na odluke dugoročnog karaktera, a koje imaju presudan uticaj na rast i razvoj destinacije.
Uspešnost turističke destinacije sve će više zavisiti o njenoj osetljivosti u odnosu na intenzitet tokova u okruženju. Ostvarivanje ciljeva poslovanja turističke destinacije zavisi i od njene sposobnosti da zadovolji potrebe i želje potrošača (turista) i to uz adekvatnu kombinaciju instrumenata tržišnog nastupa, odnosno pronalaženja njihove optimalne kombinacije kroz izbor strategijskih alternativa.
To znači da se težište stavlja na način života, očekivanja, vrednovanja, navika i potreba za proizvodima i uslugama od strane određenih (homogenih) grupa potrošača. Naglasak je na izgradnji marketing miksa usmerenog prema određenom segmentu tržišta odnosno homogenoj grupi turista. Dalje, to znači da osnovu strategijskog upravljanja čini marketing strategija turističke destinacije. Na taj način marketing strategija specificira dugoročne ciljeve i smernice, utvrđuje mogućnosti i okvir delovanja koji omogućava njihovo ostvarenje. Zato se u koncipiranju strategije upravljanja turističkom destinacijom, kao temeljno, postavlja pitanje kakav proizvod, na koje tržište i kako se učvrstiti na odabranom tržištu.

Za upravljanje razvojem turističke destinacije postoje četiri relevantne strategije:
– Segmentacija turističkog tržišta,
– Strategija diferenciranja turističkog tržišta,
– Strategija diferenciranja turističkog proizvoda i
– Strategija profitiranja imidža destinacije.
Za realizaciju programa razvoja turizma potrebno je ustanoviti upravljački mehanizam. U utvrđivanju upravljačke strukture potrebno je poći od trenutnog stanja, zakonske regulative i već predloženih modela u usvojenim razvojnim dokumentima.
U svim lokalnim samoupravama planskog područja postoje lokalne turističke organizacije koje imaju, pre svega, promotivnu ulogu. Razvojna komponenta koja se odnosi na razvoj turizma nije nigde posebno definisana, već su nosioci ove funkcije različiti od projekta do projekta.
Upravljanje na operativnom nivou treba da se odvija u dva nivoa, i to:
1.lokalni nivo : lokalna akciona grupa (LAG) treba da bude formirana od predstavnika svih sektora i trebalo bi da u koordinaciji sa lokalnom turističkom organizacijom (LTO) radi na realizaciji programa i projekata od lokalnog značaja.
2. Regionalni nivo: za projekte od regionalnog značaja