Elektrostaticki separatori

UVOD

Elektrostatički separatori, koriste se za izdvajanje čvrstih ili tečnih čestica iz gasova.Čestice koje se raspršuju u gasu su elektrostatički nabijene, tako da se nakupljaju na metalnim pločicama. Glavne komponente elektrostatičkih taložnika su filtersko
kućište,elektroda za pražnjenje i nakupljanje, dovod električne energije, pločice koje
regulišu protok gasa i vibracijski sistem pomoću kojeg se čiste elektrode na kojima se nakupljaju čestice.
Proces izdvajanja može se podijeliti u sljedeće pojedinačne faze:
– Nabijanje čestica u jonskom polju.
– Transport nabijenih čestica na pločicu na kojoj se iste nakupljaju.
– Nakupljanje i stvaranje tankog sloja čestica na pločici.
– Skidanje tankog sloja prašine sa elektrode.

Sl.1.-Elektrostaticki separatori

Industrijski procesi daju više od 50% ukupno emitovanih čestica. Njihova emisija
se može kontrolisati i umanjiti velikim brojem različitih uređaja za prečišćavanje gasova:
ciklonima, mokrim skruberima, prečistačima sa filtrima, elektrostatičkim taložnicima, sagorijevanjem.
Izbor opreme i metode zavisi od brojnih činilaca: karakteristika čestica (posebno od veličine čestica) i nosećeg gasa, vrste procesa, ekonomskih činilaca. Čestice veće od 50 μm mogu biti uklonjene inercijalnim ili ciklonskim separatorima i jednostavnim mokrim skruberima.Čestice manje od jednog μm efikasno se uklanjaju elektrostatičkim taložnicima, boljim modelima mokrih skrubera i vlaknastim filtrima. U nekim industrijskim procesima efikasno uklanjanje čestica iz dimnih gasova može povećati ukupni kapacitet pogona, jer zahvata dio proizvoda koji bi inače bio emitovan u atmosferu.
Prečišćavanje izlaznih gasova, odnosno dimova, može se vršiti na principijelno dva različita načina. Jedan od njih je razlaganje štetnih supstancija do manje štetnih ili bezopasnih, koje se zatim ispuštaju u vazduh. Drugi način je njihovo izdvajanje iz gasova i prevođenje u tečno ili čvrsto agregatno stanje, posle čega se ako je potrebno podvrgavaju daljoj obradi, odnosno deponovanju. Zagađujuće supstancije vazduha mogu se razvrstati u dve osnovne grupe, čestice i gasove, nezavisno od njihovog sastava i hemijske vrste kojoj pripadaju.
Najveći industrijski izvor čestica, izuzimajući proizvodnju energije, je proizvodnja i rerada metala, posebno topionice gvožđa. Visoke peći, peći za topljenje, procesi sinterovanja su veliki emiteri čestica. Mokri i venturi skruberi, elektrostatički taložnici i filtri sa vlaknima su najčešće instalirani uređaji za uklanjanje čestica. U rafinerijama najveći izvori čestica su regeneracija katalizatora, proizvodnja asfalta i sagorijevanje otpadnog mulja. U tipičnim instalacijama najčešće se elektrostatički taložnici. Veliki industrijski emiteri čestica su i proizvodnja cementa, hartije, topionice olova i cinka, proizvodnja stakla, sapuna i deterdženata, tekstilna industrija i sl. U svim ovim pogonima mogu se primijeniti, pojedinačno ili u kombinaciji, različite vrste prečistača za efikasno ukljanjanje čestica. Za razliku od čestica, prečišćavanje od otpadnih gasovitih supstancija daje šire mogućnosti.