Etika i etičke dileme u preduzeću

  1.ETIKA-POČETCI

Čovek je merilo svih stvari:onih koje jesu da jesu i onih koje nisu da nis.

Iz ove Protagorine najčuvenije izreke vidi se da korene etike nalazimo kod sofista i Sokrata.
Oni objašnjavaju kako živeti dobro i delotvorno u gradu-državi.Dolazimo do sledeće definicije:Moralnost se može objasniti kao nužan kompromis između želja prirodnih ljudi da nasrnu jedni na druge i straha istih da će drugi nasrnuti na njih. Obostrani interes nagoni ljude da se udruže u uspostavljanju pravila,kako bi sprečili agresivnost.Pomoću ovih pravila stvara se moral i etika.Iz toga proizilazi poslovna etika.

       2.USPON POSLOVNE ETIKE

Mnogi vezuju uspon poslovne etike sa radikalnim društvenim promenama,koje su se prvo pojavile u posleratnom američkom načinu života ,pre širenja na Evropu i ostale delove sveta.Iz američke perspektive on povezuje Votergejt skandal,koji se završio procesom protiv Niksona i njegovom ostavkom.Nakon ovoga je sledilo otkriće da su američke korporacije kršile zakone o korupciji,dajući nelegalne priloge političkim kampanjama.Ova otkrića promenila su američko javno mnjenje i vodili do pojave nove ideologije.
Ti događaji su:

•     Atentat na predsednika Kenedija
•     Gubitak iluzija nakon povlačenja SAD iz Vijetnama
•     Jačanje pokreta za građanska prava među crncima
•     Atentat na Martina Lutera Kinga,koji je rezultirao preispitivanjem politike jednakosti, diskriminacije
•     Povećana tolerancija upotrebe lakih droga
•     Prelazak sa masovne proizvodnje na elektronske,kompjuterizovane
•     Procese proizvodnje, uz smanjenje radne snage

Kombinacija ovih događaja ima za rezultat pojavu nove ideologije, koja počiva na snažnim prelazima:

•     Od individualizma ka zajedništvu
•     Od specijalizacije ka opštoj upotrebi znanja
•     Od ograničene ekspanzije ka opširnijem planiranju u zajednici

  3.ARGUMENTI PROTIV POSLOVNE ETIKE

Kar (Carr) napada poslovnu etiku, tvrdeći da su menadžeri naterani da u interesu kompanije ili sebe samih, zavaravaju mušterije,dobavljače,sindikate,državne službenike,….i sve to rušeći svoju etiku kao ličnost.
Draker (Drucker) izjednačava poslovnu etiku sa srednjovekovnim licimerjem.To je zato što je po njemu poslovna etika kao gubljenje vremena zato što je posao već regulisan zakonom.