Fiziologija ishrane voćaka

Uvod

Zbog posebnosti korijenovog sistema voćaka kao višegodišnjih kultura, njihova ishrana je znatno složenija nego ishrana jednogodišnjih kultura.
Danas gnojidba predstavlja jednu od najvažnijih agrotehničkih mjera koja daje osnovno obilježje savremenom voćarstvu i najviše doprinosi intenzitetu voćarske proizvodnje. Za uspijevanje voćke iz tla uzimaju više hranjivih elemenata bez kojih se ne bi mogle normalno razvijati. No u tlu se najčešće javlja nedostatak triju elemenata, azota, fosfora i kalija, rjeđe kalcija i mikroelemenata (Ze, Mn, Mg, B, Zn, Mo). Pravilnom gnojidbom poboljšava se struktura tla o čemu zavisi vodno-zračni režim tla, a povećava se i plodnost tla. Gnojidbom se reguliše trajanje vegetacije, otpornost na mrazeve, bolesti i štetnike, zatim kvaliteta i trajnost plodova kao i dugovječnost voćaka.
U redovitoj gnojidbi razlikuje se meliorativna gnojidba, gnojidba mladih nasada te gnojidba nasada u punoj rodnosti. Utvrđivanje količine pojedinih biljnih hraniva određuje se prema rezultatima hemijske analize tla.
S proizvodnog stajališta najvažniji je period pune rodnosti voćaka. Redovita gnojidba dugogodišnjih nasada obavlja se dva ili tri puta godišnje, a sastoji se od osnovne gnojidbe i prihrane. U osnovnoj gnojidbi primjenjuje se gnojivo s manje azota (N), a više fosfora (P2O5) i kalija (K2O) dok se u prihrani uglavnom gnoji azotnim gnojivima. U osnovnu gnojidbu spada i gnojidba organskim gnojivima, a obavlja se u jesen svake treće ili četvrte godine, zajedno s osnovnom gnojidbom mineralnim gnojivima.
Za osnovnu i meliorativnu gnojidbu koriste se NPK mineralna gnojiva različitih formulacija: NPK 8-26-26, NPK 10-30-20, NPK (SO3) 5-20-30 (26), NPK 7-20-30, NPK 6-18-36, NPK (MgO) 8-16-24 . Izbor formulacije zavisi o omjeru i koncentraciji hraniva u tlu.
Prihranjivanje kreće u proljeće i obavlja se prije kretanja vegetacije te prije plitke obrade tla, najčešće ureom. Druga prihrana slijedi nakon zametanja plodova KAN-om.
Tokom sušnog perioda ili uslijed znakova pomanjkanja hraniva, potrebno je obaviti folijarnu prihranu. Prihranjivanje putem lista može se obavljati raznim preparatima za folijarnu prihranu makro i mikroelementima ili ureom ako se dodaje samo azot. Folijarna prihrana može se kombinirati sa zaštitom pa na taj se način obave dva agrotehnička zahvata istovremeno.