Vulkanske pojave i oblici

Vulkan predstavlja otvor (ili rupturu) u Zemljinoj kori, kroz koji istopljena stenska masa (lava), pepeo i gasovi bivaju istisnuti na površinu, gde se hlade i talože. Vulkan je geološki oblik (najčešće planina, mada takođe postoje i podmorski vulkani) gde lava izlazi na površinu Zemljine kore. Reč vulkan potiče od ostrva Vulkano u Tirenskom moru. Po drugim izvorima reč vulkan potiče od rimskog boga Vulkana, boga vatre i vulkana. Nauka koja se bavi izučavanjem vulkana naziva se vulkanologija. Sa stanovišta određivanja geografskog položaja i opisom vulkana kao morfološki nastalih oblika nakon vulkanskih erupcija, bez pretenzija ulaženja u sam proces nastanka i njegovog objašnjenja, vulkanima se bavi geografija.Vulkani bitno utiču na oblikovanje Zemljinog reljefa. Na Zemlji, najčešće se susreću na rubovima litosfernih ploča. Vulkan može biti aktivan ili neaktivan, zavisno od njegovih erupcija i tektonskoj aktivnosti u njegovoj blizini. Najistaknutiji deo vulkana je vulkanska kupola koja se neprestano povećava. Na vrhu kupole se nalazi krater, a vezu između kratera i vulkanskog ognjišta čini vulkanski kanal.Vulkanske pojave su genetski vezane za izlivanje usijane lave, izbijanje gasova i izbacivanje piroklastičnog materijala na Zemljinu površinu. Kao posledica vulkanskog rada javljaju se na Zemljinoj površini posebni oblici reljefa – vulkanski oblici. Sveukupnost pojava, prouzrokoanih izlivanjem usijanih masa i izbacivanjem različitih čvrstih i gasovitih masa iz Zemljine unutrašnjosti na površinu, naziva se opštim imenom Vulkanizam.