Konkurentska prednost

1. OSNOVNI ELEMENTI KONKURENCIJE

Pod osnovnim elementima konkurencije spadaju:
a) učesnici – preduzeća koja međusobno konkurišu
b) dodatna vrijednost – neto pluseva i minuseva koji svaki učesnik donosi konkurenciji (da bi se izmjerila prvo treba procjeniti vrijednost koju stvara svako od njih, a zatim da se procjeni koliko bi se ona smanjila ako se eliminiše to preduzeće)
c) pravila – koja čine strukturu i sistem u okviru kojih se odvija konkurencija (pisana ili nepisana)
d) taktike – manevri preduzeća u nastojanju da ostvari dobitak ili stekne konkurentsku prednost. Četiri tipa taktika su: predupređenje, napad, dekuražiranje i reagovanje. Pravi se razlika između ofanzivne i defanzivne taktike. Ofanzivne su proaktivnog karaktera, preduzeće ne čeka da se nešto desi već preuzima inicijativu i kontrolu konkurentske situacije (predupređenje i napad). Defanzivne – štiti status quo ili preduzeće reaguje na događaje koji su se odigrali (dekuražiranje i reagivanje).
e) širina – granice konkurencije
2. POJAM KONKURENSTKE PREDNOSTI

Kada kompanija ostvaruje profit koji prevazilazi prosjek u svojoj grani industrije, kaže se da ona posjeduje konkurentnu prednost u odnosu na svoje konkurente. Cilj većine poslovnih strategija je da ostvare održiv konkurentnu prednost.
Osnovni cilj svakog preduzeća je izgraditi konkurentsku prednost kojom će postići održivu i profitabilnu poziciju u odnosu na konkurenciju koja se nalazi na tržištu.
Michael E. Porter koji je Guru strategijskog menadžmenta konkurentsku prednost definiše na sledeći način:
“Preduzeće ima konkurentsku prednost ako uspijeva da njegova profitabilnost bude veća od prosječne profitabilnosti u toj industriji, tokom određenog vremenskog perioda“.
Dok je Konkurentska strategija usredsređena na industriju, konkurentska prednost je usredotočena na preduzeće. Konkurentska prednost uvodi koncept lanca vrijednosti, opšti okvir za strateško razmišljanje o aktivnostima koje su dio svakog poslovanja, za ocjenjivanje njihovog relativnog troška kao i uloge u diferencijaciji.
Konkurentska prednost nudi mogućnost nadilaženja opšte ili jednodimenzionalne karakterizacije konkurentske prednosti.Konkurentska prednost pruža strukturu za opisivanje i ocjenjivanje strategije,njeno povezivanje s ponašanjem poduzeća, i razumijevanje izvora konkurentske prednosti. Ona takođe pruža temelje potrebne za detaljnije proučavanje preduzeća.
Konkurentna prednost predstavlja organizacionu sposobnost koja omogućava preduzeću da stvara znatno više vrijednosti za kupca u odnosu na svoje konkurente. Skup faktora koji razlikuju preduzeće od njegovih konkurenata i koji mu daju jedinstvenzu poziciju na tržištu je konkurentna prednost.Jednostavno rečeno, to je prednost koju imate u odnosu na vaše konkurente.
3. TIPOVI I IZVORI KONKURENTSKE PREDNOSTI

Postoje dva tipa konkurentske prednosti:
– poziciona – definisanje pozicije koja vodi boljim performansama i
– kinetička – akciono orijentisana sposobnost koja omogućava preduzeću da posluje efektivnije i efikasnije od drugih.

Poziciona prednost se često izvodi iz vlasništva, a kinetička se zasniva na zanju, iskustvu. Poziciona i kinetička prednost se uzajamno podržavaju.
Uspešna strategija je retko kopija onoga što rade konkurenti. Ona se pre zasniva na nečemu što konkurenti ne mogu da urade.