Krijumčarenje cigareta

UVOD

Zbog švercovanih cigareta, BiH je izgubila 700 miliona maraka! Međunarodni predstavnici alarmantno upozoravaju: Država je pred bankrotom! A nadležne institucije i dalje nemaju konkretne rezultate u borbi protiv ovog problema iako su samo u Federaciji za to zaduženi Ministarstvo finansija, Finansijska policija, Poreska uprava, Carinska uprava, Tržišna inspekcija, i to na sva tri nivoa vlasti. Najveća ironija je sto u svakoj od ovih institucija, znaju i gdje su glavni problemi, i odakle dolaze cigarete, i koji su glavni putevi šverca, i koji granični prelazi se koriste, i koji političari štite pojedine segmente šverca… Laiku tek nakon toga nije jasno zašto se onda sve to ne prekine. No, upućeniji znaju da je to zato jer su interesi moćnih političara ispred interesa naroda i države.
U svom seminarskom radu prvo želim da obradim pojam i zakonsko određenje krijumčarenja odnosno šverca, zatim ću skrenuti pažnju na puteve šverca u Bosni i Hercegovini i okolnim zemljama. Takođe, želim da skrenem pažnju rasprostranjenost krijumčarenja cigareta u Bosni i Hercegovini, kao i na poteškoće s kojim se susreće BiH u suzbijanju ove kriminalne djeltnosti.

1.Pojam i zakonsko određenje krijumčarenja

Krijumčarenje, kao djelatnost organizovanog kriminaliteta, podrazumjeva ilegalno prenošenje robe veće vrijednosti preko nacionalne granice na organizovan način, u vidu zanimanja. Krijumčarenjem se izbjegava carinski nadzor kamuflažom robe, korupcijom ovlašćenih nadzornih lica na carini ili korišćenjem ilegalnih graničnih prelaza. Krijumčarenje (šverc) nije novi fenomen, jer zapravo vezan je za pojavu državnih granica, čime se stvaraju uslovi za uspostavljanje režima administrativne kontrole kretanja roba i usluga. Krijumčarenje se ne pojavljuje odvojeno od drugih društveno negativnih pojava, što znači da mu pripada pozicija koja je više ili manje adekvatna opštem stanju kriminaliteta u jednoj sredini.
Krijumčarenje (šverc) podrazumjeva postojanje odgovarajuće kriminalne grupe, koja uključuje postojanje krijumčarskog centra, krijumčarske punktove i krijumčarski mrežu. Krijumčarski centar predstavlja operativni i rukovodeći dio kriminalne organizacije, koja se bavi nabavkom robe, transakcijom sredstava, pranjem novca i snadbijevanjem krijumčarskih tržišta. Krijumčarski punktovi su organizaciono raspoređeni po određenim lokacijama, koje mogu biti lokalnog, regionalnog pa čak i međunarodnog karaktera. Njima rukovode povjerenici, koji obavjaju novčane transakcije.. Krijumčarske mreže čine preprodavci, tj. rasturači robe krajnjim korisnicima.
Krivičnim zakonom BiH inkrimisano je krivično djelo Krijumčarenje (član 214. KZ BiH), kojim su sankcionisanja ponašanja kojima se vrši neovlašteni prijenos robe preko državne granice, odnosno carinske linije i druga ponašanja upravljena na izbjegavanje carinskog nadzora. Pored toga, odgovarajućim odredbama zakonskih i drugih propisa na nivou BiH, kao i entitetskim propisima i propisima Brčko Distrikta, BiH-a detaljno je regulisan način prenosa robe preko carinske linije, postupak carinjenja, ovlašćenja službenih lica, obaveze lica koje prenose robu, i slično. Krivično djelo krijumčarenja (šverca) čini onog ko preko carinske linije prenese robu veće vrijednosti izbjegavajući mjere carinskog nadzora ili ko se, izbjegavajući mjere carinskog nadzora, bavi prenošenjem robe preko carinske linije