Lične slobode i prava

1.0 UVOD

„Svi su ljudi rođeni slobodni, s jednakim dostojanstvom i pravima”. To znači da sve  osobe od trenutka rođenja posjeduju određena prava koja se nazivaju ljudskim pravima. Ljudska prava su zagarantovana svakom ljudskom biću na temelju postojanja kao bića.Karakteristike ljudskih prava su: univerzalnost, neotuđivost, nedjeljivost i međusobna ovisnost i povezanost. Osnovni principi ljudskih prava su: nediskriminacija i jednakost, participacija i uključenost, i odgovornost i vladavina zakona.
Osnovna podjela ljudskih prava je na:

• lična prava i slobode,
• politička i građanska prava i slobode, i
• socijalna, ekonomska i kulturna prava.

Lična, te politička i građanska prava i slobode se još nazivaju i pravima prve generacije, dok su socijalna, ekonomska i kulturna prava, prava druge generacije. Tek odnedavno se u ljudska prava počinju ubrajati i pravo zaštite prirode i ljudske okoline, te prava kolektiviteta (na primjer, pravo samoopredjeljenja naroda), pravo na razvoj i pravo na mir, koja čine prava treće generacije. 16 međunarodnih konvencija koje su sastavni dio Ustava BiH upravo obuhvataju gore nabrojane grupe ljudskih prava i sloboda.Sva ljudska prava su usko povezana koliko i neovisna jedna od drugih. Iako ne postoji hijerarhija ljudskih prava po principu prioriteta postoji podjela na trenutne i progresivne obaveze, to jeste prava. Trenutna su ona prava gdje nema pregovaranja oko raspoloživih resursa bilo ona ljudske, tehničke ili finansijske prirode. je progresivno socijalno pravo, ali njegov minimalni suštinski sadržaj je osnovno obrazovanje koje država automatski obezbjeđuje. Sve ove segmente prava i šire, pokušat ću na što bolji način objasniti, posebno lične slobode i prava koje su direktno tema ovog seminarskog rada.

2.0 NASTANAK LIČNIH PRAVA I SLOBODA

Slobode i lična prava čoveka počinju da se uobličavaju u današnjem obliku posle velikih buržoaskih revolucija, pod uticajem prirodnopravne teorije.Prirodna prava stiču se rođenjem, ali su izražena samo ako se uobliče i regulišu pravnom normom-ustavom.Prve deklaracije o ličnim, prirodnim pravima čoveka smo već spomenulikada smo govorili o nastanku pojma.Savremene deklaracije donose se tek  posle Drugog svjetskog rata.Tek su velike tragedije svjetskih razmjera, kakvi su bili svijetski ratovi,doveledo toga da se formira međunarodna zajednica i da ona pokaže zainteresovanost za razvijanje i zaštitu ličnih prava čoveka.Do tada su ljudska prava  njihov sadržaj i garancije i odnos pojedinca i države, bili isključivo stvar unutrašnjeg prava svake države.Sazrela je svijest o univerzalnom karakteru ljudskih prava, ona se proširujudopunjuju i teži se ka internacionalizaciji istih,da bi svim ljudima sveta bilazagarantovana.To je dovelo do donošenja prvih univerzalnih konvencija oljudskim pravima koje i danas utiču na sadržaj ustava mnogih država sveta.Na međunarodnom nivou osnovne su Povelja Ujedinjenih nacija, donijeta1945. godine i Opšta deklaracija o pravima čoveka iz 1948. godine, a na području Evrope to je Evropska konvencija za zaštitu ljudskih prava iosnovnih sloboda iz 1950.Iako nisu bile pravno obavezujuće, deklaracije su bile prvi međunarodni pravni pokušaj da se ograniči ponašanje pojedinih država i da se one privoleda prihvate obaveze prema svojim građanima u priznavanju njihovih ljudskih, građanskih, ekonomskih i socijalnih prava.