Pojam i vrste izvora gradjanskog prava

UVOD
U našoj zemlji pravni sistem čine sledeće grane: ustavno, upravno (administrativno), krivično, građansko, privredno, radno, porodično i procesno pravo.
Građansko pravo uređuje odnose koji nastaju povodom preuzimanja imovine jednog pravnog subjekta u imovinu drugog, odnosno razmenu robe, ali i odnose koji se tiču položaja subjekata tih odnosa i sl.

 
NAZIV I POJAM GRAĐANSKOG PRAVA
Građansko pravo predstavlja jednu od najstarijih grana prava. Ova grana prava potiče iz rimskog prava, u kojem je označavala norme kojima su regulisani ukupni pravni odnosi rimskih građana. Kasnije, pojam građansko pravo preuzet je u buržoasko pravo i zadržao se sve do danas. Međutim, izraz „građansko pravo“ ne postoji u celom svetu. Stran je, npr. zemljama islamskog prava, hindu prava.
Izraz „građansko pravo“ nastaje kao prevod latinskog izraza „ius civile“ (ius – pravo, civis – građanin).
Građansko pravo predstavlja skup pravnih normi kojima se regulišu različiti odnosi prava, i to: imovinski odnosi, lična neimovinska prava i pravni položaj subjekata u imovinskim ili neimovinskim odnosima.

• Imovinski odnosi su vrsta društvenih odnosa koji nastaju povodom prenosa ili razmene dobara iz imovine jednog pravnog subjekta u imovinu drugog pravnog subjekta. Imovinski odnosi veoma su brojni i raznovrsni i zajednička im je karakteristika zadovoljavanje ekonomskih interesa subjekata koji učestvuju u njima.

• Lična neimovinska prava, tj. prava nedeljiva od ličnosti čoveka regulisana građanskim pravom su samo ona za čiju se povredu može tražiti imovinska nadoknada. Posebnu grupu prava vezanih za ličnost čine autorska i pronalazačka prava. Ovim pravima štite se rezultati intelektualnog rada pojedinih subjekata i na taj način im se obezbeđuje određena ekonomska korist.

• Konačno, građansko pravo sadrži norme kojima se uređuju pitanja pravnog položaja subjekata u imovinskim ili neimovinskim odnosima koji su predmet građanskog prava.

Metod građanskog prava zasniva se na osnovnim principima i to su: ravnopravnost stranaka, autonomija volja, imovinska sankcija, prenosivost prava.
• Princip ravnopravnosti subjekata u građanskom pravu znači da oni imaji jednak položaj, ravnopravni su u odnosima koji su predmet regulisanja ove grane prava.
• Pravila građanskopravnih odnosa podrazumevaju slobodu inicijative subjekata za stupanje u određene građanskopravne odnose.

• Prava iz građanskopravnih odnosa štite se imovinskim sankcijama koje se odnose na imovinu pravnog subjekta.

• Građanska prava su predmet pravnog prometa, tj. prenosiva su sa jednog subjekta na drugi. Ovo praktično znači da se konkretnim pravnim poslom može urediti prenos pojedinih građanskih prava među subjektima.

IZVORI
Izvori gradjanskog prava su opšte norme koje uredjuju gradjanskopravne odnose a svaka opšta norma,pa i gradjanskopravna,odlikuje se time što se odnosi na sve slučajeve iste vrste.Skup svih opštih gradjanskopravnih normi naziva se gradjanskim pravom u objektivnom smislu (objektivno gradjansko pravo),za razliku od onih prava koja primjenom opšte norme nastaju za subjekte pravnih odnosa i koja se zato nazivaju subjektivnim gradjanskim pravima.