Poslovna etika

1. UVOD

Od samog početka poslovanja preduzeća, načina rada i sticanja profita, bogatstva i ostalih pogodnosti koje pruža dobro i uspešno poslovanje, nameće se jedno pitanje: „Da li poslovanje ima dodirnih tačaka sa moralom i moralnim delovanjem pojedinaca i grupa?“. To pitanje se može postaviti i kao dilema o tome da li bogatstvo neminovno podrazumeva i sumnju, nepoverenje i zavist prema njegovom poreklu, načinu sticanja i gomilanja. Posmatranje odnosa između poslovanja i etike može se proširiti na način rada, korišćenje prirodnih i ekonomskih resursa, vlasničke odnose, rukovođenje preduzećem, odnos prema zaposlenima, regiji, državi itd. Često se govori o potrebi uvođenja etičkog kodeksa u principe poslovanja, rada i rukovođenja u svim preduzećima.
Etika je grana filozofije koja se bavi pitanjima moralnog ponašanja. Proučavanje etike može ponuditi sredstva za donošenje teških moralnih odluka, ličnih i profesionalnih. Cilj nije da se donose etičke odluke s kojima će se svi složiti već da se ojača sposobnost da na racionalnoj osnovi branimo kritičke sudove.
Reč etika je nastala od grčke reči Ethos koja znači ćud. Etiku imaju ljudi, a ne organizacije i etičko ponašanje se razikuje od osobe do osobe.

2. MENADŽERSKA ETIKA
2.1. Definicija etike
Etika je skup moralnih principa ili vrednosti koji definišu pravilno i pogrešno ponašanje za određenu osobu ili grupu.
Etika kao nauka o moralu ima zadatak upoznati ljude sa tim šta je moral i koje su njegove osnovne komponente, ali i zauzeti kritičko stanovništvo prema postojećoj moralnoj praksi. Moral možemo da definišemo kao skup pisanih i nepisanih pravila o ponašanju ljudi, koji se temelje na etičkim normama.

Budući da se etika definiše kao lično uverenje u ono što je dobro, a šta je loše iz toga sledi:
• individualnost etike- ljudi imaju etiku, a ne organizacije,
• etičko ponašanje se razlikuje od osobe do osobe
• relativnost, a ne apsolutnost.
Etičke teorije je moguće grupisati u tri osnovne grupe:

1. Deskriptivna- podrazumeva proučavanje i opisivanje morala, kulture i društva i obezbeđuje osnovu materijalnoj normativnoj etici,

2. Normativna- formira i povezuje različite moralne norme, pravila i vrednosti društva i nalazi temelj za izvođenje posebnih ili pojedinačnih normi i opravdava osnovne principe moralnosti,

3. Metaetika- značenje moralnih termina kao i logikom moralnog zaključivanja.