Uvod u gradjansko pravo

1. PREDMET GRAĐANSKOG PRAVA
Određivanje predmeta i metoda građanskog prava ima i vrlo praktični značaj s jedne strane,jer pomaže kododređivanja da li neki spor spada pod građanske ili privredne sudove,ili o njemu rešava upravni organ.Ovaanaliza otkriva tesnu vezu i uzajamno dejstvo između građansko pravnih normi i društvenih odnosa koji čine predmet građanskog prava.Kada govorimo o predmetu građanskog prava pod tim podrazumjevamo određenedruštvene odnose koje reguliše ta grana prava.Ti konkretni društveni odnosi zahtjevaju pravnouređivanje.Kad je u pitanju metod građanskog prava,radi se o načinu na koji je konkretni društveni odnosregulisan.Sam predmet zahtjeva i određuje metod jer se ne može istim sredstvom obrađivati na primjer stakloi dijamanti.Metod se može definisati i kao pravni način formiranja ponašanja ljudi,kroz utvrđivanje njihovih prava i obaveza.On je određen karakterom

2. METOD GRAĐANSKOG PRAVA
Metod pravnog regulisanja uključuje forme i načine pomoću kojih pravo vrši svoj uticaj na karakter i sadržajdruštvenih odnosa koje reguliše.Svaka grana prava ima svoj sopstveni metod regulisanja,a specifičnostigrađanskopravnog metoda regulisanja društvenih odnosa sastoje se u slijedećem:građansko pravo stavlja lica – učesnike u jednom građanskopravnom odnosu u jednak položaj.Uzajamni odnosi subjekata su regulisani po načelu jednakosti stranaka i ravnopravnosti njihovih volja.Npr. u jednom ugovoru o kupoprodaji i prodavac i kupac su potpuno ravnopravni.Takav položaj stranaka u ugovoru se naziva i koordiniran.To nijena primjer,slučaj kada se radi o plaćanju poreza.Građanski porezni obveznici su dužni da plaćaju poreznadležnom finansijskom organu državne uprave,srazmjerno svojim dohocima.Subjekti ovakvog odnosa,na jednoj strani državni organ,na drugoj građanin,nalaze se u odnosu nadređenosti i podređenosti.Takav odnos je upravno pravni odnos.Korišćenje jednog određenog metoda zavisi od karaktera društvenih odnosa,kojeobuhvata data grana prava.Građansko pravo reguliše robno novčane odnose.Sledeća karakteristika metodagrađanskog prava je slobodna inicijativa u pogledu nastanka građanskopravnog odnosa.Ona proizilazi izkaraktera radnji koje preduzimaju subjekti u građanskopravnom odnosu.Ova slobodna inicijativa stranakaima dva aspekta: slobodu da izabere partnera s kojim će stupiti u odnos i njihova sloboda da sami,putemsporazuma odrede uslove pod kojim će se vršiti njihova uzajamna prava i obaveze.Ova slobodna inicijativa pri zasnivanju i uobličenju pravnih odnosa, tipična je za građansko pravo,zove se u zapadnoj teorijiautonomija volja.Ne nastaju svi građanskopravni odnosi na osnovu slobodne inicijative stranaka.Ponekadzakon određuje uslove za nastanak građanskopravnih obaveza, nezavisno od volje stranaka.To su npr obaveze iz građanskog delikta,ili iz neosnovanog bogaćenja.Za građanskopravni metod regulisanjakarakteristične su specifične forme sankcionisanja lica koje povredi građanska prava i obaveze.Ugrađanskom pravu postoji isključivo imovinska odgovornost lica za povredu tuđeg prava.Građanskopravnaimovinska odgovornost izražava se na nekoliko načina:uspostavljanjem imovinskog stanja lica čije je pravo povređeno;putem naknade imovinske štete koju je štetnik prouzrokovao;imovinskom naknadom ugovornekazne za povredu ili neispunjenje obaveze.Promjenljivost građanskih prava je jedna od najtipičnijihkarakteristika građanskopravnog metoda regulisanja,jer se ne sreće u ostalim granama prava.Građanska prava su prava prometa.Tu karakteristiku građanskog metoda naročito ističe profesor Gams.Promjenljivostznači da su ta prava u prometu,tj. da ih subekti mogu prenositi sa jednih na druge,putem sporazuma.