Program Ujedinjenih nacija za životnu sredinu – UNEP

Uvod

UNEP je program u okviru sistema Ujedinjenih nacija, koji kroz rad s mnogobrojnim partnerima (tijelima UN-a, međunarodnim organizacijama, vladama, nevladinim organizacijama, poslovnim sektorom, industrijom, medijima i civilnim društvom), učestvuje u zaštiti životne sredine, te razvijanju i provođenju politika zaštite životne sredine.

Ustanovljen je 1972.g na Konferenciji Ujedinjenih nacija o čovjekovoj sredini, održanoj u Stockholmu, koja je tada prvi put promovisala neophodna pravila u oblasti ekologije na visokom međunarodnom nivou, gdje je realno sagledana globalna opasnost za planetu Zemlju, ukoliko se zagađivanje životne sredine ne zaustavi.

Koordiniranom akcijom nacionalnih i međunarodnih tela, 1980. godine, proklamovan je program globalne akcije za podsticanje održivosti, tzv. Svetska strategija očuvanja prirode, od strane Međunarodne unije za zaštitu prirode.

UNEP-ov mandat vodećeg programa za životnu sredinu u okviru UN-a, potvrđen je na Konferenciji o životnoj sredini i razvoju, koja je održana u Rio de Žaneiru 1992. godine, kada su utvrđena i područja Agende 21, koja ujedno predstavljaju i osnovne smjernice za buduće prioritetno djelovanje UNEP-a.

Program UN-a za životnu sredinu (UNEP)

UNEP je osnovan 1972. godine, na Konferenciji Ujedinjenih nacija o čovjekovoj sredini u Stockholmu, kao program za očuvanje životne sredine u okviru sistema Ujedinjenih nacija.
UNEP je entitet sistema Ujedinjenih nacija zadužen za rješavanje pitanja zaštite životne sredine na globalnom i regionalnom nivou. Njegov mandat se odnosi na koordinaciju razvoja politike zaštite životne sredine i očuvanja globalnog okruženja, identifikaciju i analizu problema, te podsticanje vlada i međunarodne zajednice na akciju.

Mandat i ciljevi UNEP-a proizilaze iz:

• Rezolucije Generalne skupštine UN-a 2997 (XXVII), od 15. decembra 1972. god, održane u Stockholmu;
• Agenda 21, usvojena na Konfereciji UN-a o životnoj sredini i razvoju u Rio de Žaneiru 1992. god;
• Nairobi, Deklaracija o ulozi i mandatu UNEP-a, koja je usvojena od strane Upravnog savjeta UNEP-a 1997. god;
• Malmö, Ministarska deklaracija i Milenijumska deklaracija UN-a, koja je usvojena u 2000. god;
• Preporuke vezane za međunarodno upravljanje životnom sredinom koje su odobrene 2002.godine “Cartagena Package” 2002: jačanje UNEP-a i 2005.godine Bali Strateški plan 2005: izgradnja kapaciteta i tehničke podrške.