Ptičija gripa

UVOD
Ptičja gripa je akutna zarazna bolest ptica koju uzrokuje virus influence tip A. U središtu pozornosti je visokopatogeni virus infulence A podtip H5N1. Oboljenje peradi i svih vrsta ptica u 19. vijeku nazvana je KUGA, a 1878 definisano je kao bolest.
Godine 1955. dokazano je da je uzročnik ove bolesti virus ptičje gripe, koji je po morfologiji sličan virusu gripe ljudi.
Sve ptice mogu oboljeti od ptičje gripe, ali i mnogi sisavci, uklučujući i ljude, osjetljivi su na virus.Virus infulence tip A je RNA virus. Prvi slučajevi ptičje gripe u čovjeka zabilježeni su 1977. godine u HONG KONGU, a visoka smrtnost u trenutačnoj epidemiji u jugoistočnoj Aziji je zabrinjavajuća.
Infekcija uzrokavana virusom H5N1 kod čovjeka liječi se OSELTAMIVIROM, a još nepostoji učinkovita vakcina ili cjepivo.Domaća perad posebno je osjetljiva na ifekciju, a divlje ptice močvarnice primarni su rezeorvari svih podtipova virusa influence A i znatno su otpornije na ifekciju. Virus ptičje gripe H5N1 može daljom mutacijom i adaptacijom postati prenosiv sa čovjeka na čovjeka.Ptičja gripa privlači veliku pozornost u svijetu pa i kod nas u Bosni i Hercegovini.
ETIOLOGIJA
Virus influence tip A je RNA virus koji pripada porodici ORTHOMYXOVIRIDAE.

Sl.br.1 Infulenca virus

Istoj porodici pripadaju virusi influence B i C.
Morfološke karakteristike svih tipova virusa influence su slične. Na površini lipidne ovojnice nalaze se:
– gilikoproteina, hemaglutinin(H)
– neuraminidaza(N)
Oni su nositelji virulencije virusa influence, i to tako da se virus putem hemaglutinina spaja sa stanicom domaćina, a neuraminidaza omogućava virusu ulazak u stanicu.
Dosad je poznato 16 hemaglutinina i 9 neuraminidaza koji mogu u raznim kombinacijama tvoriti 144 podtipa virusa influence. Kod ljudi bolest uzrokuju podtipovi H5,H7,H9.
Prvi slučaj ptičje gripe zabilježen je 1997. godine u HONG KONGU, kada je virus uzrokovao tešku respiratornu bolest 18 osoba, od kojih je 6 umrlo.