Reinženjering

UVOD
Istorijski gledano prvi elementi reinženjeringa su nastali sa uvođenjem automatske obrade podataka (AOP). Poslednjih deset godina izvode se aktivnosti vezane za uvođenje serije standarda ISO 9000, ISO 14000, EDI i EDIFACT standarda. Sve ove aktivnosti moraju biti integrisane, naročito pojavom Interneta, Intraneta, klijent/server arhitekture i dr., u postupak reinženjeringa poslovnih procesa.
Jedan od glavnih “krivaca” zašto se pristupa reinženjeringu poslovnih procesa su promene vezane za razvoj informatičkih tehnologija čime se osnovne postavke Adama Smita vezane za postojeći način rada moraju revidirati.
Istorijski gledano Adam Smit je definisao sledeće postavke:

• Razbijanje procesa na elementarne zadatke
• Razbijeni zadaci se dodeljuju usko specijalizovanim radnicima
• Radnici su izdvojeni u različite organizacine celine
• Postojanje konfliktnih ciljeva između Organizacionih Jedinica preduzeća (nabavke, prodaje, proizvodnje i projetovanja i dr.)

Ove postavke pojavom informatičkih tehnologija postale su smetnja razvoju savremene organizacije poslovanja

Šta je reinženjering

Problemi koje reinženjering rešava
Najvažniji poslovni ciljevi u današnjoj globalnoj ekonomiji su brzina, kvalitet, fleksibilnost i niska cena. Međutim, tradicionalni poslovni sistemi su inherentno nesposobni za postizanje ovih ciljeva, jer su stvoreni u saglasnosti sa dva osnovna principa: specijalizacija radnog procesa, podela rada na mnogo manjih delova i hijerarhijski menadžment – postavljanje nadzornika koji nadgleda ljude koji rade. Ovi principi su bili odgovarajući u doba industrijske revolucije, ali su danas krajnje neprikladni, jer neizbežno dovode do kašnjenja, grešaka, krutosti i visokim troškovima. Ovi problemi se ne mogu prevazići pojedinim zahvatima i“popravkama”. Reinženjering je jedini put ka poboljšanju.

Definicija reinženjeringa
Reinženjering poslovnih procesa (BPR – Business Process Reingineering) je prelazak u novu tehnološku paradigmu (uzor) gde nema podele poslovnih procesa na prodaju, marketing, računovodstvo već se organizovanje vrši oko kontinuiranih poslovnih procesa čiji je osnovni cilj dostava proizvoda potrošaču. Jedan od glavnih deviza reinženjeringa poslovnih procesa je komunikacija koja treba da omogući premošćavanje odozgo na dole (Top – Down) teorije sa odozdo na gore (Bottom – Up) implementacijom.
Metodologijom odozgo na dole sa stanovišta najviših rukovodilaca (metodom intervjua) izvodi se definisanje ciljeva poslovnih procesa, resursa, i dr. Obrnutim putem, metodologijama odozdo na gore (analizom dokumenata) izvodi se projektovanje i uvođenje. Širinu u pristupu daje metodologija odozgo na dole a preciznost omogućuje metodologija odozdo na gore.
Dakle, za sprovođenje reinženjeringa poslovnih procesa potrebno je podeliti poslovne procese u delove koji se mogu realizovati u konačnom vremenu, izvršiti ponovno grupisanje procesa u podsisteme i to prema podacima, definisati prioritete i definisati veze podsistema preko podataka.

Šta reinženjering jeste a šta nije

Reinženjering nije:

• automatizacija
• smanjenje neaktivnih delova organizacije
• smanjenje obima organizacije
• popravke
• pravljenje marginalnih promena

Reinženjering je:

• početi iz početka
• odvažiti se na radikalne promene
• biti što inovativniji u postojećim procesima
• sa najbitnijim proizvodima i tehnologijamain
• hitno
• uzbudljivo
• sa potrebom za poslovnim uspehom u budućnosti

Višedimenzionalni efekti reinženjeringa
Reinženjering poslovnih procesa ne donosi unapređenje postojećeg nivoa već zahteva odbacivanje i ponovno započinjanje posla na nov način tj. Potrebno je rastaviti objekat na sastavne delove a zatim ga ponovo sastaviti. Renženjering je orjentisan prema izvođenju procesa, ukida fragmentaciju jer zahteva timski rad i ima celovit (holistički) pristup procesima.
Poslovni sistem je holistički sistem koji se sastoji od četiri glavne komponente:

• poslovni procesi,
• aktivnosti i organizacione strukture;
• merenje i sistemi upravljanja;
• i kulturne norme.

Najvažnije izmene u svakom aspektu ovog sistema moraju biti podržane izmenama u svim ostalim.