Češka

1.    UVOD

Nakon više od deset godina političkih i ekonomskih reformi, Češka se smatra  među najuspješnijim zemljamau privlačenje FDI, među članovima bivšeg sovjetskog bloka. U 2006 godini, direktna strana ulaganja (FDI) u Češkoj, su  dostigla više od 60 milijardi $ kumulativni zaliha, ili 6.337 $ po glavi stanovnika, najveći u regiji. U znak priznanja ovog uspjeha, zemlja je stavljen u  kategoriji “favorit” (UNCTAD, 2007) i Svjetske banke (2008) naglašavajući važnost FDI za ekonomiju ove Central  Europske države. U želji za približavanjem Zapadnoj Evropi, Češko rukovodstvoje nastojalo razlikovati zemlju kao lider među zemljama u tranziciji. Lokacija je faktor koji u velikoj mjeri utiče na privlačenje FDI  (Brenton et al., 1998) , takođe utiče i aglomeracija (šef et al., 1999),  otvorenost trgovine (Kinoshita i Campos, 2003) i drugi relacijskih faktori  (Bandelj, 2002), troškovi rada (Bevin i Estrin, 2004), ekonomska stabilnost (Asi i Beck, 2005; Grosse i Trevino,  2005), te politička situacija (Brada et al., 2006). Najveći izvori FDI  s vrijednostima od 30 miliona dolara su  koncentrirana u Zapadnoj Europi, Sjevernoj Americi i istočnoj Aziji. Prvih pet zemalja su Njemačka, Nizozemska, Španjolska, Austrija i Francuska, sve zemlje koje su geografski blizu Češkoj. Osim toga, Njemačka  i Austrija također dijele dugo granice sa Češkom, što ukazuje da su efekti  blizine veoma važni. John Dunning ima širok spektar objavljenih radova na SDI. Agencija CzechInvest je osnovan 1992 godine u Češkoj. Njegovo osoblje promoviše  investicije i  djeluje u tri faze: (1) Međunarodni marketing, (2) Selekcija gradova i  njihov razvoj, i (3) Aftercare. Dostupne usluge mogu se sumirati na: pružanje informacija, davanje poticaj, identifikacija, razvoj infrastrukture, i olakšavanje strukturnih fondova  (CzechInvest, 2009). Nije slučajno da je Njemačka , SAD , Sjedinjene Britanija , Francuska i Belgija predstavljaju pet od prvih devet.

2.    METODE ISTRAŽIVANJA

FDI0005 se izračunava oduzimanjem kumulativnih FDI iz 1999 i vrijednosti kumulativnih do kraja 2005(drugim riječima, što je rezultiralo ukupnim SDI 2000-2005 ) . Razlog za ovaj jednostavni proračun je da se zadrži kumulativni FDI kroz 1999 kao nezavisna varijabla za ispitivanje ‘ follow – the- lidera ‘ strategije bez dvostrukog brojanja. Nakon specifikacije modela za kumulativne tokove, FDI u 2006 su imale najveći godišnji priliv do sada  i postaju zavisne varijable u cilju da se uporedi početnih nalaza s onima koji slijede. Nedavno objavljeni podaci kažu da su većina nezavisnih varijablistabilne tokom vremena.