Inflacija

UVOD

Izraz “inflacija” prvi put je upotrebljen u knjizi Demlera pod nazivom “Velika papirna obmana ili približavanje finansijske eksplozije” koja je izdata u Nemačkoj 1864. godine. Demler je u ovoj knjizi izneo svoja vidjenja I zapažanja u vezi sa enormnim porastom cena. Inflacija kao pojava, ali pod drugim nazivom, datira jos iz doba rimske imperije (stara je oko 4000 godina). Poznati su slučajevi kada bi dolazilo do naglog rasta cene zemlje ilio znatnog pada kamata usled priliva velike količine zlata na tržište Rima, do čega bi dolazilo posle pobedničkih ratova koje su rimske legije vodile u Makedoniji, Egiptu i drugim državama.

 
POJAM INFLACIJE

Inflacija (inflatio-naduvavanje) predstavlja disproporciju novčanih i robnih fondova u jednoj privredi tj. njenih rashoda i prihoda,pri čemu su rashodi veći od prihoda.To je monetarna pojava kod koje se pokriće većih rashoda vrši iz nove emisije novca,šo izaziva porast novčne tražnje koja je bez robnog pokrića,pri čemu najčešće dolazi do porasta cena. Inflacija predstavlja porast opšteg nivoa cena.
Stopa inflacije je stopa promene opšteg nivoa cena i meri se na sledeći način:
Inflaciona stopa=(nivo cena(godina-t)–nivo cena (godina t-1)) / nivo cena(godina t-1)

Nivo cena se meri kao ponderisani prosek za robe i usluge u nekoj privredi. U praksi, ukupni nivo cena meri se izradom indeksa cena, koji predstavljaju proseke potrošačkih i proizvođačkih cena.
Primer: 2003. godine u Srbiji, potrošačke cene su porasle za 10,5%. Te godine su porasle cene mnogih proizvodnih grupa, kao što su: hrana, piće, stanovanje, odeća, saobraćajne usluge, medicinske usluge itd. Taj opšti uzlazni trend nazivamo inflacijom.

Deflacija predstavlja suprotnu pojavu od inflacije. Odražava se kao opšti pad nivoa cena. Deflacije su retke pojave povezane s krizama, kao što je to bio slučaj 1930-tih i 1989. godine. Država deluje aktivnom stabilizacionom politikom i uklanja duboke krize u većini industrijskih razvijenih zemalja.
Dezinflacija je smanjivanje stope inflacije. U Srbiji, poslednje razdoblje dezinflacije bilo je početkom 1993. godine, kada je visoka stopa inflacije, koja je beležila višecifreni nivo, smanjena uz pomoć restriktivne monetarne politike i ostalih instrumenata ekonomske politike.