Radno Pravo

1. 1 1Pojam radnog prava (radno pravo u užem i u širem smislu); predmet radnog prava; značaj radnog prava

Radno pravo obuhvata propise koji se odnose na zapošljavanje i radne odnose
Radni odnosi obuhvataju: stalne poslove sa neprekidnim trajanjem, poslove sa izvjesnim sezonskim ili periodičnim prekidima i poslove na određeno vrijeme
Propisi koji utvrđuju prava i obaveze u pogledu zapošljavanja imaju za predmet radne odnose, ali i druge forme zapošljavanja (npr. povremen ili privremen rad) za koje se ne zasniva radni odnos

 Radni odnos pretpostavlja postojanje socijalnog osiguranja, međutim nepostojanje socijalnog osiguranja nije indikator nepostojanja radnog odnosa

 Predmet radnog prava u širem smislu, jesu:
radni odnosi i prava po osnovu zapošljavanja, načela i instituti vezani za njih, kao i prava iz socijalnog osiguranja

 Predmet radnog prava u užem smislu su prava i obaveze iz radnog odnosa

 Radno pravo kao pozitivna pravna disciplina predstavlja granu prava koja obuhvata državne i autonomne propise o međusobnim odnosima radnika, kao i propise o radnim odnosima kod poslodavaca, ono predstavlja spoj javnog i privatnog prava I reguliše radne odnose i društveni položaj radnika.

 Radno pravo kao izraz društveno-ekonomskih odnosa utiče na razvoj ukupnih društvenih odnosa, a ti odnosi po principu povratne sprege ostvaruju značajan uticaj i na radno pravo

Sloboda rada se ispoljava kao sloboda izbora posla, zaposlenja i poslodavca, ali i kao sloboda rada u toku trajanja radnog odnosa.

2. Odnos radnog prava sa drugim granama prava

ODNOS RADNOG I USTAVNOG PRAVA

 Ono je što je za radno pravo ranije značilo građansko pravo danas to čini ustavno pravo

 Ustavni principi vezani za rad, radne odnose, kao i socijalno (zdravstveno, invalidsko i penziono) osiguranje se detaljno proučavaju u radnom pravu

 Pravo na rad, pravo rada društvenim sredstvima je princip univerzalnog karaktera i detaljno se proučava u radnom pravu; pravo na organičeno radno vrijeme, pravo na humane uslove za rad, pravo na godišnji odmor, pravo na štrajk, zabrana prinudnog rada, zaštita lica sa invaliditetom, zaštita u vrijeme nezaposlenosti predstavljaju korpus prava koji su u ustavnom pravu postavljeni kao opšti principi, a u radnom pravu kao osnovna načela

ODNOS RADNOG PRAVA I GRADJANSKOG PRAVA

 Radno pravo je nastalo u okvirima građanskog prava, a zatim se izdvojilo i osamostalilo; u svom začetku sastojalo se iz ugovora o radu, ugovora o djelu i drugih ugovornih oblika, kao i imperativnih normi koje su se odnosile na zaštitu na radu

ODNOS RADNOG PRAVA I UPRAVNOG PRAVA

 Radno pravo i upravno pravo imaju više dodirnih i graničnih instituta, a ta veza je formirana intervencijom države u radne odnose

 Preplitanje između ove dvije grane prava počinje uvođenjem tzv. službeničkih radnih odnosa koji su bili regulisani posebnim propisima. Prava iz socijalnog osiguranja, pravila upravnog postupka i upravnog spora predstavljaju most između upravnog i radnog prava jer se neka pravila upravnog postupka primjenjuju i u radnim odnosima
Veza između radnog i upravnog prava postoji i kroz regulisanje i rad inspekcijskog nadzora koji je veoma značajan za zaštitu prava radnika.

U Crnoj Gori je 2008. donijet Zakon o državnim službenicima i namještenicima kojim se uređuju pitanja položaja službenika/namještenika koja se odnose na zasnivanje i prestanak radnog odnosa, zvanja, odgovornost, prava i obaveze iz radnog odnosa, zaštitu njihovih prava i druga pitanja
ODNOS RADNOG PRAVA SA SUDSKIM PRAVOM