Relacioni model

U procesu razvoja baze podataka najprije se formira model realnog sistema, tako što se izaberu značajne karakteristike sistema koje se predstavljaju modelom.
Postoji mnogo različitih mogućnosti da se modelira sistem. U fazi modeliranja zadatak projektanta baze podataka je da otkrije funkcije koje sistem mora izvršavati, podatke koje mora pamtiti i obrađivati, informacije koje mora obezbeđivati za potrebe korisnika, sekvence u kojima se funkcije moraju izvršavati i u kojima se može pristupati podacima. Dio modela sistema koji se odnosi na podatke naziva se model podataka.
Važno
Izabrani entiteti će kasnije u bazi podataka biti predstavljeni tabelama. Zbog toga pogledajte pažljivo naveden objekte pošto mogu da vam budu dobar vodič kod izbora entiteta!

Svaki objekat, odnosno entitet, poseduje neka svojstva. Na primjer, entitet “vozilo” ima vlasnika, registarski broj, datum registracije, godinu proizvodnje, proizvođača, marku, boju, tip motora, i dodatnu opremu. Svojstva ili atributi objekta će biti predstavljeni kolonama u odgovarajućoj tabeli.
Objekti međusobno mogu biti povezani različitim odnosima odnosno relacijama. Svaka takva relacija može da poseduje posebna svojstva. Relacije se mogu iskoristiti kod pretraživanja međusobno povezanih podataka, na primjer, kod pretraživanja podataka o registrovanim vozilima i njihovim vlasnicima. Više detalja o načinu povezivanja podataka iz tabela pogledajte u sekciji koja se odnosi na ključeve relacija, konkretno na strane ključeve i očuvanje integriteta.
Važno
Izborom objekata, definisanjem njihovih svojstava i prepoznavanjem veza između objekata, izvršili smo modeliranje dela realnog sveta koji predstavlja naš problem!

1.1. Relacioni model podataka

Zanimljivosti
Relacioni model je svakako najpopularniji i najrasprostranjeniji model podataka danas i predstavlja osnovu za relacione baze podataka koje dominiraju na tržištu. Relacione baze podataka dominiraju na tržištu već skoro 40 godina!
Relacioni model je predložio E.F. Codd 1970 godine, dok je radio u IBMu.
System R je prvi sistem koji je koristio relacioni model, nakon toga IBM je implementirao svoj sistem poznat kao DB2. Nakon toga je Oracle realizovao svoj sistem zasnovan na ovom modelu,… i sve ostalo je istorija.
Relacija, kao osnovni koncept relacionog modela je zapravo matematička relacija, i ima jednostavnu reprezentaciju u obliku tabele sa podacima.

Osnove relacionog modela
Relacioni model ima snažnu teorijsku osnovu, koja se zasniva na matematičkoj teoriji relacija i na logici prvog reda, i za korisnika vrlo prihvatljivu reprezentaciju u vidu dvodimenzionalne tabele.
U relacionom modelu podataka relacije se koriste za čuvanje informacije o objektima koje treba predstaviti u bazi podataka. U fazi projektovanja baze podataka, za konkretan problem, treba najprije prepoznati objekte realnog sveta (entiteti) za koje treba čuvati podatke i prepoznati njihove atribute. Svaki takav objekat predstavlja se relacijom u relacionom modelu.