Unutrašnje memorije računara

Uvod

Memorije u digitalnim sistemima predstavljaju sklopove u koje se može upisati i iz kojih se može pročitati informacija. Memorija je namenjena za prihvatanje, čuvanje (pamćenje, memorisanje) i predaju podataka i programa. Proces unošenja podataka u memoriju naziva se upisivanje, a proces zahvatanja podataka iz memorije naziva se čitanje. Upisivanje i čitanje informacija je pristup (obraćanje) memoriji i predstavlja osnovne operacije u memorijskom podsistemu računarskog sistema.

Upis i čitanje memorija

U svrhu pamćenja informacija koriste se različiti fizički principi. Element fizičke sredine koji služi za pamćenje elementarne informacije, naziva se memorijski element i služi za pamćenje binarnog slova. Memorijski elementi se udružuju u memorijske ćelije (lokacije), koje su namenjene za čuvanje binarne reči (često nazvane i mašinska reč). Upisani podatak u datu ćeliju naziva se njenim sadržajem. Skup memorijskih ćelija naziva se memorijski modul (blok). U datom vremenskom trenutku pristup je moguć samo jednoj memorijskoj ćeliji.

Memorijski modul je najčešće adresibilan. U tom slučaju svakoj ćeliji memorijskog modula se dodeljuje jedan broj iz skupa prirodnih brojeva. Ovaj broj se naziva adresa memorijske lokacije. Da bi se ostvario pristup memorijskoj lokaciji neophodno je postojanje elektronskih kola koja preko adrese ukazuju na datu memorijsku lokaciju. Ova elektronska kola, uz elektronska kola koja odredjuju da li se radi o upisu ili čitanju sadržaja memorijske lokacije, predstavljaju upravljačku jedinicu memorijskog podsistema.

Memorijski modul se moze nalaziti u jednom od sledeća tri stanja:

• Upisivanje informacija u neku ćeliju
• Čitanje sadržaja neke ćelije
• Čuvanje (pamćenje) neke informacije

Čuvanje informacije se sastoji u tome da se parametri sredine ne menjaju, dok se upisivanje informacija sastoji u izmeni parametara elemenata memorijske ćelije. U procesu upisivanja sadržaja u datu memorijsku lokaciju njen prethodni sadržaj se briše. Pri čitanju sadržaja ćelije mora se u ćeliji i dalje zadržati isto stanje da bi se isti sadržaj mogao i kasnije koristiti. Kod izvesnih tipova memorije prilikom čitanja sadržaja ćelije vrši se i proces čitanja i proces upisivanja jer se sadržaj lokacije u toku čitanja uništava. Ovakve memorije se nazivaju memorije sa destruktivnim čitanjem.

Najkraći vremenski period koji mora proteći između dva uzastopna obraćanja memorijskom modulu naziva se vreme pristupa. Kod memorija sa destruktivnim čitanjem ovo vreme se naziva i vreme memorijskog ciklusa s obzirom da je neophodno izvršiti i čitanje i upisivanje sadržaja ćelije.