Ustav Republike Srbije

UVOD

Naziv ustavno pravo je relativno nov. Ovaj termin se upotrebljava u XVIII veku a dobija pravo građanstva u nauci i javnom životu u toku prve polovine XIX veka, uporedo sa donošenjem ustava u većem broju zemalja Evrope i Amerike.
Ali ni tada kao ni danas ovaj termin nije opšte usvojen. Ima još zemalja u kojima se umesto ovog termina upotrebljava naziv državno pravo pa čak i javno pravo. Međutim, kao teorijski pojam i kao termin, ustavno pravo se danas skoro svuda sve više prihvata i opravdava.
Ustavno pravo je jedna od najstarijih grana prava, jer se ono tiče onih pravila, konvencija i običaja koji su skoro uporedo nastali sa istorijskim obrazovanjem političke vlasti i one političke organizacije koja tu vlast institucionalizuje i stavlja u određeni poredak odnosno države. To traje nekoliko milenijuma: od nepisane istorije Kine i znatno docnijih ustava Atine.
Ustavno pravo kao grana prava ima sadržinu i oblik koji odgovaraju suštini i obliku političkih sistema (država) koji su se u istoriji formirali i razvijali od prvih institucionalizovanih oblika političke vlasti do XVI veka, kad počinje da se obrazuje i naziva tim imenom moderna država.
Od Velike povelje o slobodama pa preko deklaracija, povelja, edikata, zakonika i drugih sličnih dokumenata, donošenih u periodu od XIII do XVIII veka, princip i elementi koje ovi dokumenti sadrže u odnosu na položaj i ograničenja, organizaciju i funkcionisanje političke vlasti i s tim u vezi od interesa za položaj i ulogu klasa, pojedinaca i čoveka u društvu – pišu istovremeno i istoriju ustavnog prava.
Naziv ustavno pravo je nastao u Francuskoj, Engleskoj i SAD i upotrebljava se u ovim i mnogobrojnim drugim državama naročito onim koje su bile pod uticajem anglosaksonske i francuske pravne teorije, odnosno one koje su stvarale ovaj naziv u uslovima preovlađivanja društvenih odnosa i principa zasnovanih na ekonomskom, političkom liberalizmu i političkoj demokratiji.
“Ustavno pravo kao nauka proučava Ustavni poredak jednog društva – kako norme tako i društvenu praksu iz koje norme potiču i u okviru kojih se realizuju“.
Ustavno pravo proučava uređivanje osnovnih političkih odnosa u državi, političko uređenje, ljudska prava, organizacija državne vlasti, oblik vladavine.