Uvod u građansko pravo

I. POJAM

Naziv „građansko pravo“ je nastao prevodom latinskih reči ius civile, koje je važilo samo za rimske građane (cives), a ne za strance     (peregrine).
Danas građansko pravo predstavlja porodicu ili familiju više grana prava u koju spadaju:
1. Opšti deo građanskog prava,
2. Stvarno pravo,
3. Nasledno pravo,
4. Porodično pravo i
5. Obligaciono pravo.
U širem smislu, obuhvata i novorazvijena prava, kao što su trgovinsko, intelektualno, radno pravo i dr.
Sinonimi za građansko pravo su: civilno pravo (ius civile), imovinsko pravo (pretežno reguliše imovinske odnose), privatno pravo     (spada u oblast privatnog prava).

II. SISTEMATIKA

U pravnoj književnosti i zakonodavstvu zemalja koje su prihvatile rimsku pravnu tradiciju ističu se tri glavne sistematike građ. prava:
1. Instituciona
2. Jusnaturalistička
3. Pandektistička
1. Instituciona sistematika građanskog prava – građansko pravo je prema ovoj sistematici razvrstano na: LICA, STVARI i TUŽBE.
2. Jusnaturalistička sistematika građanskog prava – po ovoj sistematici sve pravne norme i instituti se razvrstavaju od užih ka širim     celinama, tj. od prava koje se odnosi na pojedinca (tu spadaju statusno, stvarno i obligaciono pravo), pa do prava koje se odnosi na     društvo (tu spadaju bračno i porodično pravo).
3. Pandektistička sistematika građanskog prava – je prihvaćena i u našem pravnom sistemu, ona deli građansko pravo na: opšti deo,     stvarno pravo, obligaciono pravo, porodično i nasledno pravo.
Opšti deo – obuhvata građanskopravne norme, kojima su regulisana pitanja od značaja za više grana građanskog prava.
Stvarno pravo – reguliše odnose koji nastaju u vezi sa zasnivanjem i vršenjem vlasti na stvari.
Obligaciono pravo – reguliše dužničko – poverilačke odnose, koji nastaju na osnovu: ugovora, prouzrokovanja štete drugom, sticanja     bez osnova, poslodavstva bez naloga i jednostrane izjave volje.
Porodično pravo – reguliše porodične i srodničke odnose: bračno pravo, roditeljsko pravo i starateljstvo.
Nasledno pravo – reguliše nasleđivanje, odnosno prelaz imovine umrlog lica na naslednike.