Antropogene turisticke vrednosti Sumadije

UVOD

Ime Šumadija se prvi put sreće 1713 godine u jednom spisu Beogradske mitropolije, sela Mirijevo i Sremčica kod Beograda su bila u monahiji Šumadija. Šumadija naziv dobija po prostranim i bujnim šumama koje su bile prepoznatljiv pejzaž sve do srednjovekovne srpske države kada su iskrčene.
Šumadija je bila naseljena još od davnina, što potvrđuju arheološki lokaliteti u pećinama Risovači kod Aranđelovca i Gradac kod Kragujevca. Međutim intenzivno naseljavanje Šumadije se odvijalo za vreme dolaska Slovena na Balkansko poluostrvo a svoj procvat doživljava za vreme vlasti Karađorđevića i Obrenovića kada ustvari postaje ” ustaničko jezgro ” Srbije. Zato je prostor današnje Šumadije najviše ispisan istorijom kojom se danas ponosimo.
Međutim ne mogu se zanemariti ni povoljni klimatski uslovi, sa obeležjima umereno kontinentalne klime, kao ni brojni, do duše kratki rečni tokovi Ralje, Jasenice, Lugomira, Belice, LJiga i hidrografski čvor na planini Rudnik. U poslednjih deset godina je izgrađen veliki broj akumulacija – veštačkih jezera – Gružansko jezero kod Kragujevca, Garaši na Bukulji…)
Turizam u Šumadiji nije još uvek dovoljno razvijen prema mogućnostima koje ona poseduje. Beograd je najposećeniji grad u Srbiji dok su s obzirom na njegovu blizinu šumadijske planine, prirodna lečilišta i ostali gradovi ostaju bez veće posete, mada su Avala, Kosmaj i Rudnik turistički valorizovaniji od Bukulje, Venčca, Gledićkih planina i Juhora. U nastavku biće opširnije opisane antropogene turističke vrednosti cele teritorije Šumadije ali i njenih većih centara ponaosob.
1. Geografski položaj i veličina Šumadije

Šumadija je najveća subregija u Srbiji i zauzima prostor između Dunava i Save, Velike i Zapadne Morave, Kolubare, LJiga i Dičine. Površina Šumadije iznosi 6070 km2. Severni deo regije čini niska Šumadija, a južni visoka, odvojena je od niske linijom Laѕarevac – Aranđelovac – Mladenovac. Šumadija u širem smislu čini Šumadija sa šumadijskim Beogradom i osetno je prostranija od Šumadije u užem smislu 3865 km2. U ovoj geografskoj i istorijskoj regiji izdvajaja se više mikroregija nazvanih po rekama, planinama ili gradovima (Beogradska Posavina, Smederevsko Podunavlje, Jasenica, Gruža, Kosmajski i Rudnički kraj, Levač, Temnić).