Goriva za motore sa samopaljenjem svježe smješe

Uvod

Dizel gorivo je jedan od glavnih produkata prerade nafte. Ono se destiluje između 170 i 360 °C, a služi za pogon dizel motora. Postoje: vrlo lako dizel gorivo (za brzohodne mašine i niske temperature okoline), lako dizel gorivo (za brzohodne mašine kad temperature nisu niske), i srednje i teško dizel gorivo (za stabilne dizel motore i dizel motore na brodovima).
Kvalitet goriva određuje cetanski broj (kvalitet zapaljenja). On ne smije biti prevelik jer uzrokuje nepotpuno sagorijevanje i pojavu dima u gasovima sagorijevanja. Njegov minimum je između 25 i 45 u zavisnosti od vrste dizel goriva.
Za pripremu dizel goriva koristi se frakcija petroleja i lakog plinskog ulja, tj. frakcije koje destiliraju od 170 °C do 360 °C. Za pripremu dizel goriva ne može se koristiti plinsko ulje dobiveno kreking preocesima ako nije obrađeno vodonikom.
Kod dizel goriva važno svojstvo jeste temperatura filtrabilnosti. Ona može biti u ljetnim mjesecima viša, a u zimskim niža (-5 °C do -9 °C ). Osim temperture filtrabilnosti važan je i maseni udio ukupnog sumpora koji ne smije biti veći od 1,0% zbog korozivnog djelovanja. Važna veličina je cetanski broj ili dizel-indeks. To je mjera sposobnosti paljenja dizel goriva. Što je cetanski broj veći, to je bolja sposobnost paljenja dizel goriva. Cetanski broj je odnos između volumena brzogorućeg cetana (n-heksadekan) i volumena slabogorućeg B-metilnaftalina. Najveći cetanski broj imaju parafini, zatim nafteni, a najmanji aromati. Cetanski broj dizelskog goriva iznosi 40 do 45.

Dizel goriva
Za proizvodnju dizel goriva koristi se frakcija nafte koja destiluje u rasponu od 170 do 360 °C. Namenjeni su za pogon klipnih dizel motora visokog stepena kompresije u kojima se sme.a pali spontano u sabijenom vazduhu.

Kod dizel goriva veoma su važne sledeće fizičko-hemijske karakteristike:

• niskotemperaturne karakteristike
• hemijska stabilnost
• sadr.aj sumpora i
• karakteristike sagorevanja

Niskotemperaturne karakteristike zavise od klimatskih uslova odreðenih oblasti, kao i od konstrukcionih rešenja dizel motora. Ovde se radi o problemima koji se javljaju kod dizel motora pri eksploataciji na niskim temperaturama. Hemijska stabilnost dizel goriva je od posebne važnosti u primeni kod dizel lokomotiva, koje imaju vrlo gust zaštitni filter, kao i problem starenja kod produženog skladištenja. U svetu je izvedeno niz testova ubrzanog starenja dizel goriva, te na osnovu stabilnih i nestabilnih komponenti, kao i aditiva za poboljšanje stabilnosti, došlo se do saznanja o ekonomičnosti proizvodnje dizel goriva. Sadržaj sumpora mora biti što manji, zbog korozionog delovanja i zagaðivanja životne sredine.
Najvažnija karakteristika sagorevanja je cetanski broj ili dizel index, koji zavisi od hemijskog sastava same komponente dizel goriva. To je mera koja pokazuje sposobnost paljenja dizel goriva. Što je cetanski broj veći, to je bolja sposobnost paljenja ovog goriva. Cetanski broj predstavlja odnos izmeðu zapremine brozogorućeg cetana (n-heksana) i zapremine slabogorućeg
(α-metilnaftalena).