Uvod u zemljište i pedologiju

NAZIV, ZNAČAJ, PREDMET I ZADATAK PEDOLOGIJE

Naukakoja se baviproučavanjemzemljištanaziva se Pedologija. NazivPedologijapotičeodgrčkihreči “pedon” štoznačizemljište i “logos” štoznačinauka. U engleskomjezikuupotrebljava se naziv “Soil Science”, u nemačkom “Die Bodenkunde”, u ruskom “Počvovedenie”, a u francuskom “Science du sol”. Zemljištepredstavljajedanodnajvažnijihprirodnihresursa, neprocenjivodobrocelogčovečanstva, a nikakojednegeneracije, jednenacije, grupeilipojedinca.

 
FUNKCIJE ZEMLJIŠTAHRANAENERGIJARAVNOTEŽARESURSIDIVERZITET ŽIVOTAINFRASTRUKTURA
ŽIVOTNI PROSTORLANAC ISHRANE PREČIŠĆAVANJEGLOBALNI CIKLUSI

Na zemljištima  seproizvodihrana, mogu da skladište i transformišusunčevuenergiju, čuvaju i štitegenetskeresurseskorosvihvidovaživotananašojplaneti, prečišćavaju i vršedetoksikacijuvode, a saatmosferomsu u interakcijiapsorbovanjem i emitovanjemraznihmaterija u gasovitom i čvrstomstanju. Obezbeđujuneophodanživotniprostorzačoveka, biljke i životinje, doprinosefunkcionisanju i stabilnostilanacaishrane, nanjima se podižukuće, fabrike i razniinfrastrukturniobjekti, onaštitediverzitetživota, utičunaglobalnecikluse i ravnotežunaZemlji i svedoksu – »očevidac« istoriječoveka.

ZnačajPedologije je veliki, bilo da se ono izučava kao prirodno telo , bilo kao osnovno sredstvo biljne proizvodnje ili kao objekat rada. Pedološka ispitivanja mogu biti naučnog i primenjenog karaktera.
Primena pedologije- Kod prirodnih nauka : botanici, ekologiji, geografiji, geologiji,arheologiji. Kod primenjenih nauka : poljoprivredi, šumarstvu, hidrotehnici, urbanizmu.
Pedologija je samostalna naučna disciplina i služi se metodama hemije, fizike, biologije, geologije, geografije i pruža povratno saznanja ovim i drugim naukama.

Bezpoznavanjasvojstavazemljišta s jednestrane i zahtevapoljoprivrednihbiljnihvrsta s drugestrane, nemoguće je primenitiodgovarajućuagrotehnikunitikreiratipravilnutehnologijuproizvodnjepojedinihkultura

PredmetizučavanjaPedologije je zemljište, kojepredstavljatanakpovršinskiomotaččvrstezemljinekore (litosfere u užemsmislu), koji je uzajamnimdelovanjemvode, vazduha i organizama (živih i mrtvih) višeilimanjeizmenjen.
Bezobziraštozemljište u odnosunačitavuzemljinu koru, činineznatnumasu, njegovadebljinaretkoprelazi 2-3 m, značajzemljištazaprirodu i ljudskodruštvo je ogroman

U zemljištuživebrojnegrupebiljnih i životinskihorganizama, a prevaguimajumikroorganizmi.Organizmisazemljištem  gradenedeljivucelinu.
Organskamaterija se stvaraputembiljaka – fotosintezom (sunčevaenergija i ugljendioksid ), a vodu i hranljiveelementebiljkeobezbeđujuizzemljišta.
Po završetkuživotnogciklusabiljnih i životinskihorganizamanjihoviostaci se razlažute se oslobađajumineralnematerije i energijakoja je bilaakumulirana u njihovimtelima. Izmedjuzemljišta i organizamaneprekidno se odvijarazmenamaterija, štočinibitnurazlikuizmeđuzemljišta i beživotnihstena-litosfere.
Zemljište je proizvoduzajamnogdelovanjaorganizama i mineralnogsupstrata.

ZadatakPedologije je da izučavapostanak, evoluciju i svojstvazemljišta, uzrokevarijabilnosti i zakonegeografskograsprostranjenjazemljišnogpokrivača, kao i da se bavisvrstavanjemzemljišta u prirodnesistemeklasifikacija