Analiza osnovnih finansijskih izvještaja u malim i srednjim preduzećima

UVOD
Planiranje, organizacija poslovanja, raspolaganje imovinom, organizacija ljudskih resursa i kontrola poslovanja kao osnovne funkcije upravljanja u preduzeću u većoj ili manjoj mjeri oslanjaju se na informacije iz finansijskih izvještaja.
Finansijski izvještaji su finalni proizvod računovodstvenog procesa. Zaposleni u računovodstvu i finansijama uglavnom pripremaju finansijske izvještaje u zakonski propisanim rokovima, ali na zahtjev menadžera mogu da ih, u odgovarajućim formama, pripremaju i češće, mjesečno ili kvartalno. Često je potrebno zahtijevati i dodatne analitike, analitike prihoda,
rashoda, pojedinih stavki imovine ili obaveza, koje su, takođe, neophodne za analize.Ovaj priručnik ima za cilj da se lica koja upravljaju malim i srednjim preduzećima upoznajusa osnovnim finansijskim izvještajima u preduzeću, njihovom strukturom, kao i mogućnostima  da se na osnovu informacija iz finansijskih izvještaja dobiju različiti pokazatelji koji govore o
finansijskoj poziciji u kojoj se preduzeće nalazi, rizicima i perspektivama rasta i razvoja. Analiza finansijskih izvještaja može se sprovesti kroz analizu pet ključnih područja:

• analiza prihoda
• analiza rashoda
• analiza imovine (sredstava)
• analiza izvora sredstava
• analiza tokova gotovine

Analiza ovih područja podrazumijeva ne samo analizu strukture ovih kategorija i izračunavanje različitih pokazatelja, već i njihovo poređenje sa rezultatima u prethodnim periodima, sa planiranim pokazateljima, sa rezultatima konkurencije itd.

FINANSIJSKI IZVJEŠTAJI
Glavni finansijski izvještaji u preduzeću su:

• Bilans uspjeha ( profit and loss account)- pregled prihoda i rashoda u određenom vremenskom intervalu (pokazuje šta se desilo sa kompanijom u prošlosti, često se zove istorijski izvještaj);
• Bilans stanja (balance sheet)-pokazuje trenutnu finansijsku situaciju u kompaniji;
• Bilans novčanih tokova (cash flow)-pokazuje šta se u prošlosti dešavalo u kompaniji sa gotovinom (kešom).