Anatomija srca

1. Uvod
Srce je šuplji mišićni organ konusnog oblika, smešten u sredogruđu između pluća. Zatvoreno u perikardu, srce je u grudima koso postavljeno iza tela grudne kosti i delova susednih grudnih hrskavica, više u levoj nego na desnoj polovini grudne šupljine, tako da se oko jedna trećina srca nalazi sa desna a dve trećine sa leve strane središnje ravni tela. Na srcu se razlikuju baza, vrh, dve površine i dva ruba. Šupljina srca podeljena je na: desnu i levu pretkomoru ,te desnu i levu komoru.
Srce je glavni i centralni organ cirkulatornog sistema,fiziološki gledano, sa svojim komorama i pretkomorama, dvostruka mišićna pumpa koja prima krv iz celog organizma i nakon oksigenacije u plućima, pumpa je po celom organizmu. Na taj način srce svojom aktivnošću pokreće cirkulaciju krvi u krvnim sudovima velikog i malog krvotoka.Krv sakupljena sa periferije venskim sistemom dospeva u desnu pretkomoru, a potom prelazi u desnu komoru iz koje nastavlja put kroz pluća i njegovu cirkulaciju.
Zdravo srce je teško oko 0,5% ukupne telesne masa ili u proseku od 250 do 350 grama. Težina srca varira od osobe do osobe, i u muškarca je od 280 do 340grama, a u žena od 230 do 280 grama.

Sl. 1 Srce
2. Položaj i oblik srca
Srce je smešteno asimetrično u srednjem i donjem delu sredogruđa, gotovo uvek s leve strane, između unutrašnjih, strana levog i desnog plućnog krila, iza donje polovine grudne kosti i susednih rebarnih hrskavica, a ispred grudnog dela kičmenog stuba, aorte i jednjaka. Srce ima oblik nepravilne trostrane piramide, sa uzdužnom osovinom nagnutom u sagitalnoj ravni 40°, čija je baza (basis cordis) okrenuta naviše, udesno i unazad a vrh je usmeren nadole, ulevo i napred. Na srcu razlikujemo tri strane, dve ivice, bazu i vrh
Strane srca
• Prednja strana srca (facies sternocostalis cordis) je okrenuta prema grudnoj kosti i rebrima pa se zbog toga zove grudno-rebarna strana. Njeni periferni delovi su neposrednom odnosu sa sredogrudnom plućnom maramicom i plućima, dok je središnji deo grudnorebarne površine u direktnom odnosu sa grudnom kosti i rebrima.
• Leva strana srca (facies pulmonalis) je najmanja i naleže na levo plućno krilo. Desni rub srca koji je oštar, i leva ivica srca koja je zaobljena, ograničavaju ovu stranu srca.
• Donja-zadnja strana srca (facies diaphragmatica cordis) naleže na prečagu (dijafragmu). Ona se pruža koso na dole i malo unazad, obrazuje je komora srca, koja naleže na centralnu tetivu i mali deo levog mišićnog dela prečage.
Ivice srca
• Desna ivica srca (margo acutus cordis) u odnosu je sa sredogrudnom plućnom maramicom desnog plućnog krila. Formira se iznad desne pretkomore i pruža do ispod desne komore.
• Leva gornja i leva donja ivica je kraća, i zaobljena: nalazi se se uglavnom oko leve komore, ali i neznatnim delom, iznad, i pored leve pretkomore.