Hitna stanja u gastroenterologiji i hepatologiji

HITNA STANJA U GASTROENTEROLOGIJI I HEPATOLOGIJI

NAJČEĆA HITNA STANJA U GASTROENTEROLOGIJI

– Akutni abdominalni bol
– Akutna krvarenja iz gornjih i donjih partija digestivnog trakta
– Akutno zapaljenje žučne kese
– Akutni pankreatitis
– Hepatična koma
– Ulcerozni kolitis (fulminantni oblik)
– Peritonitis

AKUTNI ABDOMINALNI BOL -intervencije medicinske sestre
– Abdominalni bol po pravilu nije strogo lokalizova.
– Podela bola:
o po lokalizaciji
o tipu bola (konstantan, intermitentan-kolike)
o prisustvu trbušnog defansa

– Pažnju obratiti na: intenzitet, kvalitet, propagaciju bola, kao i povezanost sa drugim simptomima.

Specifičnosti abdominalnih bolova
• Crevna kolika – Spastična, periodična kontrakcija zida creva. Bol počinje naglo, velikog je intenziteta, ima periode popuštanja ili naglog prestanka. Ciklusi se ponavljaju.
• Žučna (bilijarna) kolika – Nastaje najčešće posle obroka bogatog mastima i začinima. Lociran ispod ksifoidnog nastavka, širi se pod desnim rebarnim lukom, pozadi u leđa u predelu lopatice. Može trajati satima i prestaje spontano. Najčešće je vezan za postojanje holelitijaze. Prisutna mučnina i povraćanje.
• Renalna (bubreţna) kolika – Bol visokog intenziteta, počinje u lumbalnoj regiji i širi se prema spoljnim genitalijama i unutrašnjoj strani butine. Najčešće je rezultat kalkuloze mokraćnih puteva. Bol je često praćen polakizurijom, dizurijom i hematurijom.
• Pankreasni bol – Javlja se kod zapaljenskih ili malignih bolesti pankreasa. Kod akutnog pankreatitisa bol nastaje iznenada u predelu epigastrijum, širi se u levo do kičmenog stuba ili kao obruč oko stomaka (pojasni bol). Prati ga povraćanje i stanje šoka.
• Ulkusna bol – Lokalizovana je u epigastrijumu, odmah ispod ksifoidnog nastavka. Bolesnici ga opisuju kao pečenje, žarenje. Najčešće se javlja ujutro ili kasno noću, na prazan stomak i ublažava se ili prestaje posle unosa hrane. Pokazuje veću učestalost u jesen ili proleće.Različitog je intenziteta.
• Bolesti jetre – Praćene su bolovima u desnom gornjem kvadrantu. Bol je stalan, umerenog inteziteta i pojačava se pri naprezanju.
• Bol usled funkcionalnog ili dinamičkog ileusa – tupo-perzistirajući bol sa povremenim pojačanjem. Praćen izostankom stolice, meteorizmom, povraćanjem.